Bất ngờ với "sứ giả của mùa Xuân"

Mùa chim én bay

Khi mùa Xuân đến, bạn sẽ thấy từng đàn chim én bay lượn trên bầu trời. Khi thấp khi cao, khi gần khi xa và đôi lúc chúng bất ngờ “chẻ gió” lao vút từ trên cao xuống, rồi lại “bẻ ngoặt” lao vút thật cao lên không trung như những nghệ sĩ xiếc tài ba.

Trò chơi “đứng tim” này có lẽ chỉ loài én mới làm được! Không chỉ thế, khi xuất hiện chúng cũng náo nhiệt không kém bất cứ loài chim nào. Những âm thanh ríu rít vui tai, rộn rã trong khoảng không gian rộng, làm cho người ta cảm thấy mùa Xuân đến thật gần.

Bay lượn tuyệt đỉnh

Én là một trong số những loài chim bay nhanh nhất thế giới. Nó có thể bay với tốc độ lên tới 113 - 185km/h, ở độ cao 3.048m. Một con én bay ít nhất 200.000km mỗi năm và trung bình 4,5 triệu km trong suốt cuộc đời, tương đương 6 chuyến đi lên Mặt Trăng rồi quay lại, hoặc khoảng 100 vòng quanh Trái Đất.

Điều thú vị là tốc độ bay của chim én vào mùa Xuân thường cao hơn các mùa khác từ 2-6 lần. Nguyên nhân của sự khác biệt này là do chim én háo hức trở về nơi trú ngụ vào mùa Xuân để kết đôi và xây dựng tổ ấm của mình.

Chim én biết cách thay đổi hình dạng của đôi cánh để bay nhanh mà không mất nhiều sức lực. Theo các nhà khoa học, nếu các máy bay có cơ chế thay đổi hình dạng cánh như chim én thì tốc độ của chúng có thể tăng lên gấp 3 lần so với hiện tại, đồng thời tiết kiệm được đáng kể nhiên liệu.

Vừa bay vừa… ngủ

Ngoài kỹ năng bay lượn tuyệt đỉnh, chim én còn có một khả năng đáng ghen tị khác: Vừa bay vừa… ngủ. Các nửa bán cầu não của chim én thay phiên nhau ngủ: Một nửa điều khiển việc bay, nửa kia ngủ thiếp đi trong vài giây. Việc ngủ trong không trung trở nên tự nhiên với loài chim này vì các bán cầu não của chúng hoạt động hoàn toàn độc lập với nhau.

Trên bầu trời, chim én “vô đối” là vậy, nhưng ở dưới mặt đất, chúng đi lại khá khó khăn với đôi chân nhỏ xíu. Bù lại, chúng leo trèo rất khéo léo. Do đó, chim én dù không cao nhưng vẫn khiến những kẻ săn mồi phải “ngước nhìn” và “bó tay” chịu thua.

Chung sống hòa thuận

Chim én làm tổ theo từng cặp. Tuy nhiên, các tổ chim én thường nằm ở vị trí khá gần nhau, tạo thành một cộng đồng gắn kết cùng sinh sống trong một “mái nhà”. Việc sống chung diễn ra khá suôn sẻ. Én không quấy rầy “hàng xóm”, miễn là “hàng xóm” không xâm phạm đến tổ của chúng.

Ngoài mùa làm tổ, én có thể bay thành đàn lớn. Trong đàn, chúng được bảo vệ tốt hơn khỏi những kẻ săn mồi. Khi một con én phát hiện nguy hiểm, nó sẽ cảnh báo cho những con khác. Hơn nữa, việc bay tập thể cũng có thể giúp chúng điều hướng trở về nhà tốt hơn bay một mình.

Chim én biết dự báo thời tiết?

Vào cuối Xuân đầu Hạ, khi đi chơi ngoài đường, nếu thấy chim én bay thành đàn sà thấp xuống mặt đất thì thường sau đó bạn sẽ thấy trời mưa. Không lẽ chim én có khả năng dự báo thời tiết?

Thực ra là trước lúc trở trời, trong không khí có nhiều hơi nước, đọng vào những bộ cánh mỏng của côn trùng, làm tăng tải trọng, khiến chúng chỉ có thể bay là là sát mặt đất. Trong số các côn trùng này, có loài lớn như chuồn chuồn, nhưng cũng có các loài mối, muỗi nhỏ mà chúng ta khó quan sát thấy. Ngoài ra, vì áp suất thấp, ngột ngạt, nên nhiều loài sâu bọ cũng chui lên khỏi mặt đất. Chim én bay xuống thấp chính là để bắt những côn trùng, sâu bọ này. Cứ mỗi khi thấy chim én bay thành đàn sà xuống thấp, người ta lại nói rằng trời sắp có mưa là vì lẽ đó.