Thói quen là các hành động được lặp đi lặp lại trong khoảng thời gian dài và thường không dễ thay đổi. Vì đã quá quen thuộc nên bạn thường làm trong vô thức mà chẳng suy nghĩ nhiều.
Đối với những thói quen xấu, tất nhiên chúng ta có xu hướng muốn loại bỏ chúng. Tuy nhiên, có những thói quen xấu được thực hiện trong vô thức và chúng ta không hề cố ý chút nào, dưới đây là một vài ví dụ:
1. “Ngâm” bát đũa không chịu rửa ngay
Hầu như chẳng ai thích việc rửa bát cả. Điều này được Phó giáo sư về gia đình và tiêu dùng tại Đại học Utah – ông Dan Carlson giải thích rằng, việc rửa bát đĩa không giống với những việc nhà khác như nấu nướng, dọn dẹp... vì nó không thú vị. Thế nên cũng dễ hiểu vì sao nhiều người không mặn mà với công việc này và có xu hướng “nhường nhau” rửa bát sau các bữa ăn.
Có một lí do khác là sau khi ăn xong, đặc biệt là sau khi ăn các loại đồ ăn như thịt gà, phô mai, trứng... cơ thể sản sinh ra serotonin, thứ điều khiển não bộ và nói với nó rằng đã đến lúc đi ngủ. Thế là chỉ muốn lên giường ngủ ngay thay vì rửa bát.
2. Nói chuyện điện thoại rất to ở nơi công cộng
Bạn đã bao giờ gặp tình trạng này chưa? Thực tế nó xảy ra rất phổ biến, nhất là ở trên xe bus, bến xe, quán ăn,… và chẳng mấy ai thoải mái khi có người nói chuyện điện thoại oang oang ra cả.
Theo các chuyên gia, lý do khiến nhiều người nói chuyện điện thoại to hơn ở nơi công cộng là do: Khi ai đó gọi cho bạn, não bộ vô tình chuyển sang chế độ "hội thoại" và sẽ cố dự đoán câu thoại tiếp theo. Nhưng vì lại không nghe được phần còn lại của câu chuyện nên chúng ta cảm thấy khó chịu và tự nhiên sẽ tăng "âm lượng" giọng mình lên.
Ngoài ra, những người đang nói chuyện điện thoại ở nơi công cộng thường cảm thấy thoải mái vì họ được chia sẻ cảm xúc của mình với mọi người. Cơ thể của những người đó sẽ sản sinh ra dopamine - một chất dẫn truyền thần kinh được mệnh danh là "hormone hạnh phúc", khiến cơ thể con người cảm thấy hưng phấn và sảng khoái.
3. Thích gửi tin nhắn thoại
Tin nhắn thoại rất tiện với người gửi vì không mất thời gian gõ chữ, nhất là khi họ đang bận. Còn với người nhận, không phải ai cũng thấy thoải mái, đôi khi tin nhắn thoại khiến họ phải nghe đi nghe lại nhiều lần để hiểu nội dung.
Lý do nhiều người thích gửi tin nhắn thoại hơn là nhắn tin vì họ muốn thêm âm điệu vào nội dung truyền tải để biểu thị cảm xúc.
4. Máy bay vừa hạ cánh là muốn lấy hành lý trên giá đồ ngay
Nếu bạn từng đi máy bay, bạn đã gặp tình trạng máy bay vừa tiếp đất đã có hành khách đứng lên để chuẩn bị lấy hành lý trên giá đồ chưa?
Hành động này được giải thích như sau, do cảm giác cạnh tranh, nhìn thấy người khác sẵn sàng đứng lên khiến mình cũng không chịu ngôi im. Ngoài ra, họ có thể mắc hội chứng ám ảnh, không thích không chật hẹp trên máy bay.
5. Bấm bút, gõ lên bàn, hay nghịch món đồ nào đó
Có người không chịu ngồi im một chỗ, họ rung chân, bấm bút, hoặc nghịch món đồ gì đó,… Điều này có thể khiến người đối diện khó chịu nhưng chính họ không nhận ra việc mình đang làm đâu.
Có thể họ đang trong trạng thái lo lắng, mất kiểm soát và lặp lại nhiều hành động trong vô thức. Hoặc do bạn mắc phải hội chứng rối loạn - Misophonia, khiến bạn có phản ứng tiêu cực thái quá với những âm thanh thông thường như tiếng nhai hay tiếng thở.
Hội chứng này khiến bạn bực bội đến phát điên chỉ vì tiếng bấm bút hay bặm môi.
6. Nhìn màn hình điện thoại của người khác
Hầu như ai cũng từng nhìn vào điện thoại của một ai đó nhưng có rất ít người cố tình làm thế. Có thể họ đang cảm thấy chán nản, chẳng có việc gì làm nên mới nhìn vào điện thoại người khác.
Còn nếu họ nhìn vào màn hình điện thoại người khác khi đang trên tàu hoặc xe bus thì có thể khi ấy, não của họ biết rằng thứ thú vị nhất ở xung quanh là màn hình điện thoại và rất khó để kháng lại sự cám dỗ này.
7. Bẻ các khớp tay
Vào buổi sáng hoặc sau một ngày làm việc căng thẳng, bạn muốn nắn các khớp bàn tay, hành động này được nhà vật lý trị liệu Scott Weiss giải thích để giúp giảm áp lực lên các khớp và khiến chúng ta cảm thấy dễ chịu hơn.
Tuy vậy, bạn chỉ nên làm việc này khi ở mội mình nếu không muốn làm phiền người khác.
8. Thích xịt thật nhiều nước hoa
Đã bao giờ bạn gặp tình trạng “ngộp thở” vì mùi nước hoa nồng nặc của ai đó chưa? Việc dùng nước hoa quá đà được cho rằng khi người đó cảm thấy buồn chán.
Khi đang không vui, chức năng của các thụ thể nhận biết mùi hương bị vô hiệu hóa, dẫn tới người đó không nhận ra mình đã xịt quá nhiều nước hoa lên người.