Bảng xếp hạng PISA do Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) thực hiện ba năm một lần. Kết quả mới công bố này là chương trình đánh giá năm 2015 trên bài thi của hơn nửa triệu thí sinh đại diện cho 28 triệu học sinh 15 tuổi ở 72 quốc gia và nền kinh tế.
Lần đầu tiên tham gia xếp hạng PISA năm 2012, Việt Nam đã đạt điểm toán, khoa học và kỹ năng đọc cao hơn vương quốc Anh và Mỹ. Tờ Independent nhận định, có được kết quả này là nhờ một phần ở mức đầu tư cao về giáo dục cũng như văn hóa học tập chăm chỉ của học sinh từ khi còn nhỏ.
Nội dung bài kiểm tra được xây dựng bởi đội ngũ chuyên gia đầu ngành trên thế giới, tập trung ở các môn Khoa học, Toán học, Đọc viết với những câu hỏi thực tế liên quan đến việc giải quyết vấn đề tài chính và xóa mù chữ. Qua đó, họ có thể đánh giá được mức độ áp dụng những gì đã học ở nhà trường với các tình huống trong thực tế cuộc sống của học sinh.
Các bạn học sinh Singapore trên đường đến trường học hằng ngày.
Singapore là đất nước đứng đầu trong cả ba hạng môn (toán, khoa học và đọc) của bảng xếp hạng PISA 2015. Đất nước nhỏ bé ở châu Á này nổi tiếng về tiêu chuẩn học thuật cao và tạo ra những kết quả xuất sắc, đặc biệt là toán. Singapore chọn giáo viên từ 5% số cử nhân giỏi nhất, và giáo viên được coi là những tác nhân thay đổi xã hội.
Nhật Bản xếp thứ 2 về khoa học, thứ 5 về toán và thứ 8 về kỹ năng đọc. Nhật Bản có dân số thuộc mức giáo dục cao nhất, tỷ lệ mù chữ ở mức 0% và đặc biệt nhấn mạnh về số học và địa lý. Trong khi trẻ em trên thế giới chỉ học từ 26 đến 33 chữ cái trong bảng chữ cái, học sinh Nhật sẽ học được 1.006 chữ kanji cho đến khi học xong tiểu học.
Trong khi nền giáo dục Phần Lan và Estonia được ca ngợi về chương trình giảng dạy đầy tính sáng tạo, khi vận dụng tối đa phương pháp "học mà chơi", thì các trường học châu Á mới là nhóm chiếm phần lớn các vị trí cao trong bảng xếp hạng này, với 7 vị trí đứng đầu về toán. Dẫn đầu là Singapore, sau đó là Hong Kong, Macau, Đài Loan, Nhật Bản, Trung Quốc và Nam Triều Tiên.
Anh nhảy vọt lên vị trí 14 trong bảng xếp hạng môn Khoa học năm nay, nhưng các chuyên gia đã ví von môn Toán học lại là "một thất bại của đất nước này". Về toán, Anh chỉ xếp thứ 27, tụt một bậc so với cách đây ba năm, ở vị trí thấp nhất kể từ khi Anh bắt đầu tham gia các kỳ thi của PISA năm 2000.
Cũng ở danh sách này, một trong những cái tên gây chú ý nhiều nhất là Việt Nam. Là một nước đang phát triển với nền kinh tế còn nhiều hạn chế nhưng Việt Nam đã bỏ xa nhiều quốc gia lớn, đánh dấu 2 năm liên tiếp lọt top
20. Trước đó, trong Bảng xếp hạng OECD năm 2015, Việt Nam đứng thứ 12, trên các nước như Anh (xếp thứ 20) và Mỹ (xếp thứ 28).
Ở Việt Nam, giáo viên là một nghề được tôn trọng và đánh giá cao, cả trong lớp học hay ngoài xã hội. Đó không chỉ đơn thuần là một nét văn hóa mà còn là sự phản ánh vai trò quan trọng của họ trong hệ thống giáo dục. Do vậy, đây là đối tượng được ưu tiên đầu tư phát triển nghề nghiệp.
Đây là năm thứ 2 liên tiếp Việt Nam nằm trong top 20 quốc gia có nền giáo dục tốt nhất thế giới.
Những giáo viên biết làm thế nào để tạo ra một môi trường học tập tích cực, cũng như xây dựng kỷ luật trong lớp học. Điều này luôn nhận được sự khuyến khích từ phía phụ huynh cũng như xã hội. Mỗi lớp học đều có sự tương tác chặt chẽ giữa giáo viên và học sinh thông qua các câu hỏi, bài kiểm tra hay đơn giản là việc tận tình hướng dẫn giúp học sinh tiến bộ.
Ngoài ra, truyền thống hiếu học được nuôi dưỡng trong mỗi người Việt ngay từ khi còn nhỏ cũng là nhân tố đáng kể đưa Việt Nam vào top 20. "Những gì giáo dục Việt Nam đã đạt được trong một khoảng thời gian ngắn như vậy thật sự là đáng nể", BBC News dẫn lời các chuyên gia OECD.
Loan Vũ
(Tổng hợp)
