Sau 10 ngày, mỗi ngày 9-10 tiếng miệt mài làm việc, 3.254 câu thơ lục bát của Truyện Kiều đã được PGS.TS Bùi Hiền chuyển thể sang ngôn ngữ cải tiến của mình.
Chia sẻ với báo Thanh niên PGS.TS Bùi Hiền cho rằng: “Truyện Kiều là một tác phẩm kinh điển của Việt Nam, chứa đựng nhiều giá trị nghệ thuật. Vì vậy, tôi quyết định chọn tác phẩm này để chuyển thể với hi vọng khả năng đón nhận của bạn đọc sẽ cao hơn, đồng thời, nhằm giúp cho những người muốn nghiên cứu chữ quốc ngữ và quan tâm tới chữ cải tiến của tôi có thể tham khảo một cách dễ dàng hơn”.
Những câu thơ mở đầu của tác phẩm được viết theo chữ mới như sau:
"Căm năm cow kõi wười ta,
Cữ tài cữ mệnh xéo là gét nhau.
Cải kua một kuộk bể zâu,
Nhữw diều côw qấy mà dau dớn lòw".
PGS Hiền cho biết ông bỏ ra mỗi ngày khoảng 9-10 tiếng để làm công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, công phu và chính xác này, và tự tay ông gõ ra văn bản word trên máy tính vì nếu nhờ người người khác sẽ mất nhiều thời gian hơn do không có ai thuộc chữ cải tiến cả.
Do sợ người đọc bỡ ngỡ với cách viết mới nên PGS Hiền cẩn thận để cả phần chữ quốc ngữ đang được sử dụng và chữ cải tiến trong cùng một trang giấy. Sau khoảng 10 ngày, toàn bộ tác phẩm Truyện Kiều đã được chuyển thành “Cuyện Kiều” với tên tác giả cũng được “dịch” thành “Wuyễn Zu”, đã được ông in ra rồi photo tặng bạn bè.
Có thể thấy, thực tế nếu không có phần chữ quốc ngữ mà chúng ta đang sử dụng, thì có thể với ngay cả những người đã thuộc Truyện Kiều, sẽ vẫn có sự lạ lẫm khi phát âm. Tuy nhiên, PGS Bùi Hiền khẳng định: “Chỉ cần 10-15 phút học thuộc các chữ cái mới của 10 âm vị sau là đọc được Truyện Kiều mới: ch, tr = Cc /chờ/ ; đ = Dd /đờ/; ph = Ff /phờ/ ; c,k,q = Kk /cờ/ ; nh = NH nh /nhờ/(tạm thời); th = Qq /thờ/ ; s, x = Ss /sờ/ ; ng, ngh = Ww /ngờ/ ; kh =Xx /khờ/ ; d, gi, r = Zz /dờ/. Khi thuộc rồi, các bạn sẽ thấy đọc rất bình thường và chữ mới chỉ là quy ước mới, hoàn toàn không làm mất đi giá trị nghệ thuật của tác phẩm này”.
Chia sẻ với Tri thức trực tuyến PGS. Bùi Hiền cho rằng: “Ông không muốn phổ biến Truyện Kiều theo chữ cải tiến, mà chỉ coi đây là cách luyện tập, chứng tỏ việc chuyển thể sang chữ viết mới không hề gặp khó khăn nào cả. Kỹ năng được viết bằng tay khác với gõ máy nên tôi cần đến ngày thứ hai mới quen được chữ viết do chính mình sáng tạo ra", PGS Hiền nói.
Ông khẳng định chữ viết mới truyền tải chính xác nội dung Truyện Kiều, không phá vỡ giá trị nguyên bản, tư tưởng thẩm mỹ của truyện.
“Truyện Kiều ban đầu được viết bằng chữ nôm, sau đó mới chuyển sang chữ quốc ngữ như hiện nay. Tôi muốn chuyển sang chữ cải tiến, các giá trị về nội dung hay nghệ thuật của tác phẩm vẫn giữ nguyên chứ không thay đổi”, PGS Hiền nói.
Kim Hiền (Tổng hơp)