Người Ghana mất nhiều tháng hoặc vài năm để chuẩn bị cho một lễ an táng, bởi với họ, chôn cất người chết là điều gì đó hết sức linh thiêng. Bởi vậy, bất chấp mong muốn của người quá cố hay nguyện vọng của gia đình, thi thể người chết lập tức được đưa vào các nhà xác trước khi đưa về nơi an nghỉ cuối cùng.
Quan niệm an táng có phần… lạ lùng này của người Ghana xuất phát từ khái niệm gia đình ở quốc gia châu Phi này. Theo đó, trong cuộc đời một con người, cha mẹ, vợ/chồng, con cái của người đó chỉ được coi là gia đình tạm thời – vào thời điểm sống, nhưng khi đã chết, phần xác của họ thuộc về một gia đình rộng lớn, là đất mẹ, nơi mà họ sinh ra. Cũng vì vậy, nguyện vọng của người chết cũng như gia đình nhỏ của họ không có nhiều ý nghĩa đối với “gia đình lớn”.
Nhà báo – chính trị gia người Ghana, Elizabeth Ohene từng nói về sự thật… tàn bạo của việc giữ xác chết trong nhà xác trong nhiều tháng, đôi khi nhiều năm của người Ghana. Bản thân bà từng thuyết phục người dân nâng cao nhận thức về vấn đề này, nhưng đến nay vẫn chưa thành công.
Mới đây, truyền thông Ghana từng đề cập tới trường hợp một vị trưởng tộc chết cách đây đã 6 năm, nhưng thi thể của ông ta vẫn bị đóng băng trong nhà xác, tuy nhiên đây cũng không phải điều gì quá lạ lẫm ở Ghana.
Lý do chờ đợi “dài cổ” này còn nằm ở… quan tài: Ghana là nơi chế tác quan tài phức tạp nhất trên thế giới, hoặc lý do cũng có thể là chờ đợi người thân từ khắp nơi tụ tập đông đủ để làm tang lễ. Có vô số những lý do để trì hoãn việc chôn cất, bởi một gia đình không thể độc lập quyết định được mọi thứ.
Ở Ghana, những chi phí mai tang do gia đình và con cái của người chết chịu trách nhiệm. Đôi khi con cái của người chết còn quá nhỏ để có thể gánh vác được, do đó mọi người chờ những đứa trẻ này đủ lớn, đủ trưởng thành mới bắt đầu làm thủ tục tang lễ. Đó có thể là một cơn ác mộng vì mọi người có khi phải chờ cả chục năm trời.
Ngoài ra, đám tang cũng có thể được trì hoãn do các thành viên trong gia đình tranh chấp tài sản với nhau (tài sản thừa kế được người Ghana rất coi trọng). Chưa kể, ngôi nhà của người chết phải được tu sửa hoặc phải phá hủy hoàn toàn để xây dựng thành một nơi chôn chất đầy tôn kính.
“Cuối tuần này, tôi dự đám tang của một doanh nhân, chính trị gia nổi tiếng, Nana Akenten Appiah-Menka”, Elizabeth Ohene viết mới đây trong một bài báo cho BBC. “Tài liệu để phục vụ lễ tang của ông này lên tới 226 trang”, nhà báo Elizabeth Ohene cho hay.
Bản thân nhà báo Elizabeth Ohene cũng bị… kỳ thị bởi bà đã tìm mọi cách để tiến hành an táng cho người mẹ 90 tuổi của mình chỉ sau 3 tuần bà qua đời. Đối với người Ghana, đó là sự thiếu tôn trọng.
