Sự cần thiết triển khai một bộ SGK thống nhất toàn quốc
Cụ thể, theo Nghị quyết số 71-NQ/TW và Nghị quyết số 281/NQ-CP, từ năm học 2026–2027, Việt Nam sẽ sử dụng một bộ SGK thống nhất trên phạm vi toàn quốc, đến năm 2030 hoàn thành việc cung cấp miễn phí SGK cho tất cả học sinh. Đây là định hướng chiến lược nhằm chuẩn hóa nội dung GDPT, bảo đảm công bằng trong tiếp cận tri thức và tạo nền tảng cho chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái học liệu quốc gia.
Việc quyết định sử dụng một bộ SGK thống nhất sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về học liệu, giảm gánh nặng chi phí SGK cho người dân, tạo sự công bằng giáo dục, hỗ trợ giáo viên – học sinh tiếp cận nội dung học tập nhất quán, liên thông từ lớp 1 đến lớp 12. Đồng thời, đây là cơ sở quan trọng để Nhà nước chủ động chỉnh lý, số hóa SGK, phát triển kho học liệu số mở và lộ trình miễn phí SGK cho học sinh theo mục tiêu đặt ra.
Lý do bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” được lựa chọn
Bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” của NXB Giáo dục Việt Nam đã được lựa chọn là bộ SGK GDPT sử dụng thống nhất toàn quốc từ năm học 2026–2027.
Trên cơ sở nghiên cứu các bộ SGK hiện hành và đối chiếu với các tiêu chí lựa chọn, Bộ GD&ĐT xác định: bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” đáp ứng đầy đủ và nổi trội hơn cả, cụ thể như sau: bảo đảm đầy đủ, đồng bộ tất cả các môn học, hoạt động giáo dục ở cả 3 cấp học; chất lượng khoa học – sư phạm được khẳng định qua thực tiễn, được sử dụng rộng rãi tại tất cả 34 tỉnh, thành phố, với quy mô học sinh lớn nhất trong các bộ SGK hiện hành; tính ổn định, khả năng chỉnh lý và mức độ sẵn sàng cao nhất (NXB Giáo dục Việt Nam có đủ năng lực kỹ thuật, kho vận, phân phối, bảo đảm cung ứng trên phạm vi toàn quốc); hạn chế tối đa tác động đến giáo viên, học sinh, phụ huynh do đây là bộ SGK đang được sử dụng ổn định và phổ biến nhất, giáo viên quen thuộc phương pháp, cấu trúc bài học.
Chuẩn hóa nội dung GDPT, bảo đảm công bằng trong tiếp cận tri thức và tạo nền tảng cho chuyển đổi số
Đối với giáo viên, việc sử dụng một bộ SGK thống nhất trên toàn quốc sẽ giúp giảm sự phân mảnh về học liệu, tạo điều kiện cho công tác dạy học được thực hiện thuận lợi. Giáo viên sẽ được tiếp cận nội dung chương trình theo cùng một thiết kế sư phạm, thống nhất về cấu trúc bài học, thuật ngữ, chuẩn kiến thức – kỹ năng, từ đó giảm áp lực lựa chọn tài liệu, tránh tình trạng chênh lệch trong cách tiếp cận bài học giữa các địa phương. Việc tập huấn, bồi dưỡng giáo viên được thực hiện đồng bộ, tiết kiệm chi phí, hiệu quả hơn nhờ nội dung tập trung vào một bộ SGK duy nhất. Ngoài ra, giáo viên có điều kiện đầu tư nhiều thời gian cho đổi mới phương pháp, ứng dụng công nghệ, tổ chức kiểm tra đánh giá và phát triển học liệu đi kèm.
Đối với học sinh, một bộ SGK thống nhất sẽ góp phần bảo đảm học sinh các vùng miền tiếp cận tri thức bình đẳng, hạn chế chênh lệch nội dung học tập giữa các địa phương. Học sinh được học theo mạch kiến thức xuyên suốt từ lớp 1 đến lớp 12, tạo nền tảng liên thông, đồng bộ trong phát triển năng lực, giảm rủi ro đứt gãy kiến thức khi chuyển trường giữa năm học, đặc biệt với học sinh vùng khó khăn, con em lao động di cư. Lộ trình tiến tới miễn phí SGK vào năm 2030 đem lại lợi ích trực tiếp cho học sinh và gia đình, giảm chi phí học tập thường xuyên. Khi SGK được số hóa, học sinh có thể tiếp cận kho học liệu mở, bài tập, video, mô phỏng, góp phần nâng cao hứng thú, khả năng tự học và năng lực học tập suốt đời.
Đối với xã hội, việc thống nhất SGK giúp ổn định chính sách học liệu quốc gia, tạo niềm tin, đồng thuận xã hội trong GDPT. Chi phí xã hội cho việc mua, thay mới sách hằng năm được giảm đáng kể; người dân, đặc biệt ở vùng khó khăn, được hưởng lợi từ chính sách hỗ trợ và miễn phí SGK. Các địa phương thuận lợi hơn trong phân bổ ngân sách, tổ chức đấu thầu, cung ứng sách, giảm áp lực truyền thông và hướng dẫn triển khai. Việc thống nhất SGK cũng là nền tảng thúc đẩy chuyển đổi số học liệu, phát triển thư viện số và kho tài nguyên mở, phù hợp xu thế quốc tế và chiến lược chuyển đổi số quốc gia.
Bộ GD&ĐT khẳng định sẽ triển khai hiệu quả bộ SGK thống nhất toàn quốc
Bộ GD&ĐT khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương, cơ sở giáo dục, đội ngũ giáo viên và toàn xã hội để triển khai hiệu quả bộ SGK thống nhất toàn quốc. Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến của nhân dân, chuyên gia, nhà giáo để không ngừng hoàn thiện học liệu, nâng cao chất lượng dạy – học, góp phần thực hiện thành công đột phá phát triển giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết 71-NQ/TW.
Báo TNTP&NĐ đã phỏng vấn nhanh một số thầy cô giáo tại Hà Nội
Nhà giáo Nguyễn Cao Cường, Hiệu trưởng trường THCS Thái Thịnh, phường Đống Đa, Hà Nội cho biết: “Năm học 2025–2026, Ban Giám hiệu và Hội đồng sư phạm nhà trường tiến hành lựa chọn SGK theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Đây cũng là năm thứ 5, trường THCS Thái Thịnh thống nhất lựa chọn 100% SGK bộ “Kết nối tri thức với cuộc sống”. Kết quả này dựa trên khảo sát, đánh giá qua từng năm học. Theo nhận định của giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh, bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” đáp ứng được nhiều tiêu chí như: sách cụ thể hóa rất chính xác, chuẩn mực yêu cầu của chương trình mới; giáo viên dễ dạy, học sinh thích học; tính đổi mới phương pháp dạy học rõ nét, đúng định hướng hình thành phẩm chất, năng lực của học sinh; ngoài ra, sách có thiết kế đẹp, giá thành phù hợp”.
Nhà giáo Nguyễn Thị Ngọc Thúy, Hiệu trưởng trường THCS Ngô Gia Tự, phường Bạch Mai, Hà Nội nhận định: “Hiện tại, thầy và trò nhà trường đang sử dụng kết hợp song song các đầu SGK của hai bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” và “Cánh diều”. Tuy nhiên, bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” được Ban Giám hiệu và các thầy cô giáo nhà trường đánh giá cao bởi nội dung gần gũi và phù hợp thực tế, đồng thời cập nhật những kiến thức mới, bảo đảm sự liên tục và ổn định trong quá trình dạy và học”.
Chia sẻ với phóng viên, nhà giáo Vũ Thị Thìn, Hiệu trưởng trường THCS Tây Mỗ 3, phường Tây Mỗ, Hà Nội cho biết: “Thầy và trò nhà trường hiện nay đang sử dụng chủ yếu bộ SGK “Kết nối tri thức với cuộc sống” cho tất cả các khối lớp bởi đây là bộ SGK duy nhất cung cấp đầy đủ các môn học, ngữ liệu đa dạng và phù hợp với giáo viên, học sinh”.
