Cách xử lý vết phỏng da do kiến ba khoang cắn

Biểu hiện chính của việc nhiễm dịch độc của kiến ba khoang đó là phồng rộp thành vệt hoặc đám, nổi mụn nước ở giữa, cảm giác rát bỏng, các bạn nhỏ còn có thể sốt nhẹ..., nếu nặng phải dùng thuốc kháng histamin hoặc kháng sinh.

Kiến ba khoang là loài côn trùng có thân mình thon, dài như hạt thóc (1- 1.2 cm, ngang 2-3 mm) có hai màu đỏ và đen, nhìn qua thì khá giống các loại kiến thông thường. Trong dân gian, chúng có rất nhiều tên gọi khác nhau như kiến lác, kiến gạo, cằm cặp hay kiến nhốt... 

Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), kiến ba khoang thường xuất hiện nhiều vào mùa mưa từ tháng 8 đến tháng 11. Chúng sinh sống ở các ruộng lúa, vườn cây, cỏ mục, bãi rác thải, công trình đang xây dựng... Sau những cơn mưa, nước ngập không còn nơi cư trú, chúng bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu, chăn màn. Kiến ba khoang thường tiết ra chất dịch có thể làm tổn thương da người nếu tiếp xúc với dịch này. 

Biểu hiện của việc người bị kiến ba khoang cắn

Nếu vô tình tiếp xúc với chất dịch có trong cơ thể của loài kiến ba khoang, da sẽ có dạng dát đỏ, thành vệt, thành đám, theo chiều tay quệt, nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, có vùng hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục.

Thương tổn tiếp tục xuất hiện dù không còn sự hiện diện của kiến ba khoang nếu người bị phỏng da ngứa gãi, quệt ra vùng da lành, đặc biệt là các vùng nếp gấp. Đối với các bạn nhỏ, sẽ có cảm giác rát bỏng tại chỗ, thương tổn trên diện rộng có thể khiến các bạn sốt nhẹ, nổi hạch lân cận.

Tiến triển của bệnh

Sau khi tiếp xúc với kiến, người bệnh sẽ có cảm giác râm ran. Sau 6-8 giờ da sẽ xuất hiện ban đỏ, dát đỏ. Trong 12-24 giờ tiếp theo da xuất hiện những thương tổn điển hình. Nếu điều trị đúng cách thì sau 3 ngày thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng, bong vảy. Và từ 5-7 ngày sau vảy sẽ bong hết nhưng để lại dát thâm rất lâu trên bề mặt da.

Cách phân biệt phỏng da do kiến ba khoang với các bệnh về da thông thường

Viêm da tiếp xúc do côn trùng có thể bị nhầm với một số bệnh ngoài da, đặc biệt là bệnh Zona. Zona thường gặp ở những người từng bị thủy đậu, với các dấu hiệu báo trước như đau nhức dọc theo dây thần kinh ở nửa người, nơi vùng da chuẩn bị nổi thương tổn. Tổn thương cơ bản là các mụn nước lõm ở giữa, mọc thành chùm ở một bên cơ thể.

Cách xử lý với vết phỏng da do kiến ba khoang

Nếu phát hiện được kiến ba khoang ngay sau khi tiếp xúc, cần: Loại bỏ côn trùng, không dùng tay trần để bắt, giết, miết. Ngay sau đó phải rửa vùng tiếp xúc bằng nước sạch và xà phòng, cuối cùng là dùng thuốc sát trùng nhẹ.

Khi thương tổn đã phỏng rộp, tùy vào mức độ tổn thương mà bác sĩ chỉ định thuốc phù hợp. Trường hợp nhẹ chỉ cần sát trùng, bệnh tự giới hạn. Nếu tình trạng trung bình và nặng thì phải bôi thuốc dịu da, corticosteroid bôi, uống kháng histamin, uống kháng sinh khi có dấu hiệu bội nhiễm.

Cách phòng chống kiến ba khoang

Chúng ta có thể phòng côn trùng bay vào nhà bằng cách hạn chế mở cửa nhiều, nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng... Tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng. Giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng. Không dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến ba khoang. Khi bắt đầu thấy rát ở một vùng da có thể rửa vùng đó bằng nước muối loãng, xà phòng...