Tờ Telegraph (Anh) mới công bố bản đồ chiều cao dựa trên số liệu của Average Height - tổ chức lưu trữ dữ liệu về chiều cao trung bình của hầu hết các quốc gia.
Theo đó, chiều cao trung bình nam giới Việt Nam (1,621m), chỉ hơn Philippines, Bolivia và nước "đội sổ" là Indonesia. Phụ nữ Việt Nam cao trung bình 1,522m, đứng thứ bảy trong danh sách lùn nhất.
Theo số liệu mà ngành y tế Việt Nam công bố, hiện chiều cao trung bình của nam thanh niên Việt Nam chỉ đạt 163,7cm, thấp hơn 13,1cm so với chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới; nữ là 153cm, thấp hơn chuẩn 10,7cm.
Theo PGS-TS Nguyễn Thị Lâm - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng, chiều cao của người Việt hiện nay chênh lệch đến như vậy so với các nước không phải do di truyền. Bằng chứng là một nhóm nhà khoa học Pháp khi nghiên cứu một quần thể dân cư có cha mẹ gốc Việt, nhưng sinh trưởng ở châu Âu đã nhận thấy rằng chiều cao trung bình của họ tương đương với người gốc Pháp.
Các sai lầm về dinh dưỡng là điều dễ nhận thấy nhất trong các nguyên nhân khiến trẻ em Việt thấp như vậy. Chỉ 20% trẻ em được bú mẹ hoàn toàn 6 tháng đầu, trong khi sữa mẹ là nguồn canxi dễ hấp thu, giúp đạt chiều cao tối đa. Ngoài ra, trẻ em ăn không đủ dầu mỡ - chất hòa tan vitamin D, ăn quá nhiều đạm khiến một phần canxi trong cơ thể bị đẩy ra ngoài khi chuyển hóa. Đó là chưa kể trẻ em Việt rất hay mắc các bệnh nhiễm trùng nên không có cơ hội hấp thu dinh dưỡng tốt để cao lớn.
Cậu bé người Việt trong ảnh (trái) chỉ ít hơn người bạn Pháp của mình 1 tuổi, nhưng thấp hơn đến gần 40cm. (Ảnh: Loan Lê)
Tuy nhiên, trong các yếu tố quyết định chiều cao, vai trò của dinh dưỡng chỉ chiếm 32%, di truyền chiếm 23%, vận động và các thói quen sinh hoạt (giấc ngủ) chiếm hơn 40%. Có một thực tế dễ nhận thấy là trẻ em Việt rất ít vận động thể lực, hoạt động kích thích tiết hormone tăng trưởng.
Chương trình giáo dục hiện nay chỉ chú trọng bồi dưỡng kiến thức, một số trường thậm chí còn không có chỗ để các bạn nhỏ chạy nhảy. Về nhà, trẻ phải học thêm hoặc luyện tập bài vở, thời gian còn lại được xem tivi, chơi điện tử cho xả stress. Tóm lại, học sinh Việt Nam có rất ít cơ hội cho cơ xương khớp rèn luyện và phát triển.
Một nguyên nhân quan trọng khiến trẻ em Việt Nam thấp lùn chính là áp lực học tập. Chính vì phải học quá nhiều nên trẻ không có được chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi phù hợp với quy luật sinh lý. Trẻ hay học khuya, ngủ ít và muộn. Trong khi đó, hormone tăng trưởng được tiết ra nhiều nhất trong khoảng thời gian từ 10-12 giờ đêm khi trẻ đang ngủ say.
Bản đồ chiều cao trung bình nữ giới của các nước do Telegraph công bố (màu trắng thể hiện quốc gia chưa có số liệu). Chiều cao trung bình của nữ giới Việt Nam là 1,522m.
Việc tăng trưởng không chỉ liên quan đến ăn uống, cha mẹ cần thiết lập chế độ vận động, sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý cho các bạn nhỏ. Trẻ em cần hoạt động thể lực đủ lượng và chất, ngủ đủ và đúng với đồng hồ sinh học. Đặc biệt, cha mẹ nên tăng cường cho các bạn ấy hoạt động rèn luyện kĩ năng sống, thường xuyên tham gia vào các lớp học bơi, nhảy...để phát triển thể lực, đồng thời tích lũy cho trẻ những kiến thức cần thiết trong cuộc sống hằng ngày.
Loan Vũ (Tổng hợp)
Nguồn: Khoa học & Phát triển
