Chủ đề gần gũi trong thời đại số
Đây là lần thứ 38 Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU được phát động, tổ chức tại Việt Nam. Mỗi năm, Liên minh Bưu chính thế giới UPU thường chọn một vấn đề hết sức nổi bật, mang tính toàn cầu và nhân văn để đưa ra làm chủ đề của cuộc thi. Tham gia cuộc thi, các em học sinh không chỉ được rèn kỹ năng viết văn mà còn được thể hiện những hiểu biết và tình cảm về những vấn đề mang tầm vóc thời đại.
Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 55, năm 2026 có chủ đề: "Hãy viết thư cho một người bạn, giải thích vì sao sự kết nối giữa người với người lại cần thiết trong thế giới số" (tiếng Anh: "Write a letter to a friend about why human connection matters in a digital world").
Thế giới số đã trở nên quen thuộc hơn bao giờ hết, bởi chúng ta đang sống trong thế giới ấy, hằng ngày tương tác với nhau, học tập, làm việc, giải trí trên nền tảng số, nơi thông tin, dữ liệu và các hoạt động của con người được số hóa và vận hành thông qua các thiết bị điện tử, mạng internet hay phần mềm kỹ thuật số.
Cũng bởi vậy mà sự kết nối giữa con người với nhau lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đó là sự kết nối giữa người với người có thể trực tiếp trao đổi, nói chuyện, hoặc gián tiếp qua chữ viết như viết thư tay, trao đổi thông tin trên nền tảng công nghệ số.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Khoa học và Công nghệ) Trần Thanh Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban tổ chức cuộc thi đánh giá: Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU năm nay mang đến một chủ đề rất thời sự và sâu sắc, là một chủ đề vừa gần gũi vừa giàu tính thời sự.
Thế giới số mang đến cho chúng ta khả năng liên lạc xuyên biên giới, học tập không giới hạn, tiếp cận tri thức tức thời. Song chính trong không gian số rộng lớn ấy, con người càng dễ rơi vào cảm giác tách biệt, “mỗi người một màn hình”, thiếu đi sự lắng nghe, thấu cảm và sẻ chia trực tiếp.
Chủ đề của cuộc thi nhắc chúng ta nhìn lại: Điều gì làm nên sự gắn kết người với người; làm sao để công nghệ trở thành cầu nối chứ không phải bức tường; mỗi chúng ta, bằng một bức thư mộc mạc, có thể sưởi ấm, nâng đỡ nhau như thế nào?
"Với các em học sinh, chủ đề năm nay cũng là một thông điệp nhắn nhủ sâu sắc rằng: Trong học tập và cuộc sống, kỹ năng số là quan trọng, những kỹ năng lắng nghe, thấu hiểu, tôn trọng khác biệt và cùng hợp tác còn quan trọng hơn. Một lời hỏi thăm đúng lúc, một chia sẻ chân thành, một lời cảm ơn hay xin lỗi tưởng như nhỏ bé lại có thể xóa nhòa khoảng cách, kết nối trái tim và xây dựng cộng đồng an toàn, tử tế trên không gian mạng", bà Trần Thanh Hà nhấn mạnh.
Viết một bức thư cho người bạn - dù là người bạn thân thiết, người bạn chưa từng gặp, hay “người bạn” là chính tương lai của mình - cũng là dịp để các em soi chiếu lại giá trị của tình bạn, của gia đình, của thầy cô, và của quê hương trong hành trình trưởng thành.
Trong bối cảnh hiện nay, khi Việt Nam đang triển khai mạnh mẽ công cuộc chuyển đổi số, công nghệ số là phương tiện kết nối mọi hoạt động của đời sống kinh tế xã hội, nhưng sự kết nối người với người sẽ là sức mạnh dẫn dắt để kiến tạo một xã hội số nhân văn, tin cậy và bền vững.
Hướng dẫn Viết thư UPU lần thứ 55
Thông tin về thể lệ cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU 2026, nhà báo Đỗ Thị Thanh Bình - Phó Trưởng Ban Giám khảo, cho biết đối tượng dự thi là học sinh từ 9 đến 15 tuổi (tính đến thời điểm dự thi).
Bức thư dự thi là sản phẩm sáng tạo của cá nhân học sinh, viết dưới dạng văn xuôi theo chủ đề của cuộc thi (chưa đăng báo hoặc in sách), dài không quá 800 từ.
Bài dự thi cần được cho vào phong bì có dán tem bưu chính, ghi rõ địa chỉ người gửi. Bài dự thi gửi về địa chỉ: Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng, số 5 Hòa Mã, phường Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội - mã bưu chính 11611, qua hệ thống bưu cục của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam - Vietnam Post trong thời gian từ ngày 19/12/2025 đến 5/3/2026 (tính theo dấu Bưu điện). Các bức thư viết bằng tiếng nước ngoài phải có bản dịch tiếng Việt gửi kèm. Ban giám khảo sẽ chấm theo bản tiếng Việt.
Một lưu ý khác là bài dự thi viết trên một mặt giấy, có thể viết nhiều tờ, đánh số trang và ghim lại. Ở góc trên cùng bên trái, cần ghi đầy đủ các thông tin: Họ và tên, ngày tháng năm sinh, dân tộc, địa chỉ trường, lớp, xã (phường), tỉnh (thành phố), số điện thoại. Bức thư dự thi không ghi đầy đủ các nội dung trên là không hợp lệ.
Trong phần giao lưu với các giám khảo của cuộc thi và các bạn học sinh đã từng đạt giải, Trưởng Ban Giám khảo Cuộc thi, nhà thơ Trần Đăng Khoa - Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam bình luận chủ đề viết thư năm 2026 là "đề hay nhất trong các đề của UPU từ xưa tới nay vì đây là vấn đề thời sự cũng là vấn đề thiết cốt nhất của loài người ngày hôm nay... Thời đại của chúng ta là thời đại số, kỷ nguyên số nhưng chúng ta đang bị mất kết nối, thậm chí mất nhau ngay khi ở bên nhau". Nhà văn nhấn mạnh khi kết nối, con người có thể hiểu, thương, cảm thông với nhau và sẽ không còn "chiến tranh, máu chảy, nỗi bi thảm của con người".
Trong khuôn khổ Lễ phát động, Ban Tổ chức cũng trao giải Nhì quốc tế Cuộc thi Viết thư quốc tế UPU lần thứ 54 (năm 2025) cho bạn Phạm Đoàn Minh Khuê, học sinh lớp 10C2, Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn, quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng.
