Đại dương ẩn chứa nhiều điều bất ngờ và con người chỉ mới khám phá được khoảng 10% trong số đó. Mới đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng, cá mập – sát thủ biển khơi – không hề “kén chọn” chỉ ăn mỗi thịt như ta tưởng.
Cá mập miệng bản lề – Bonnethead shark (tên khoa học là Sphyrna tiburo) là loài cá mập nhỏ thuộc họ cá mập đầu búa, được tìm thấy ở các vùng biển trên khắp nước Mỹ. Chúng có chế độ ăn rất linh hoạt, chuyển đổi qua lại giữa thịt và cỏ.
Trong khoảng một thập kỷ gần đây, người ta nhận thấy cá mập miệng bản lề đã tiêu thụ khá nhiều cỏ biển. Qua khám nghiệm dạ dày của chúng thì 62% là các cây thuỷ sinh. Nhưng các nhà khoa học cho rằng chúng đã nuốt nhầm bởi con mồi của loài này thường sống lẩn trốn trong rong tảo.
Đến đầu năm nay, một nghiên cứu đã đặt ra giả thiết rằng loài cá này thực sự ăn chay.
Cô Samantha Leigh – Chuyên gia sinh thái học và tiến hoá sinh học tại Đại học California (Irvine) trả lời tờ The Guardian: “Tôi muốn biết số lượng cỏ biển mà cá mập có thể tiêu hoá. Nhiều người cho rằng cơ thể chúng sinh ra không phải để dung nạp dinh dưỡng từ thực vật. Những gì chúng nuốt vào chưa chắc đã là thứ mà chúng tiêu hoá để nhận dinh dưỡng”.
Để biết những con cá mập này có thực sự ăn tạp không, các nhà khoa học đã trồng cỏ biển từ vịnh Florida trong phòng thí nghiệm. Loại cỏ này đã được thêm vào một số hoá chất chỉ thị đặc biệt và không thể nhầm lẫn dù đã tiêu hoá trong ruột. Sau đó, họ thả vào đó 5 con cá mập miệng bản lề.
Chế độ ăn của chúng bao gồm 90% cỏ biển và 10% mực tươi. Sau 3 tuần, tất cả đều tăng cân.
Nhưng đó chưa phải bằng chứng thuyết phục, các nhà nghiên cứu đã tiến hành thí nghiệm để xem khối lượng thực vật được tiêu hoá là bao nhiêu và thành phần trong chất bài tiết của chúng.
Sau rất nhiều lần thí nghiệm, họ đã tìm thấy dấu vết của hoá chất chỉ thị cao trong máu và mô gan của cá mập. Điều này cho thấy chúng thực sự đã hấp thụ dinh dưỡng trong rong biển. Phát hiện này đã gây ngạc nhiên cho toàn bộ giới khoa học.
Chuyên gia Leigh trả lời tờ Gizmodo: “Cuối cùng, chúng tôi đã xác định được loại enzyme tiêu hoá có trong cá mập. Các enzyme khác nhau sẽ phân huỷ các chất dinh dưỡng khác nhau. Nhìn chung, động vật ăn thịt có hàm lượng enzyme phá vỡ tế bào sợi và carbonhydrate rất thấp. Nhưng trong cá mập miệng bản lề thì loại enzyme này lại rất cao”.
Cá mập miệng bản lề đã trở thành loài cá mập đầu tiên trong lịch sử có thể ăn chay mà vẫn sống sót được.
Nghiên cứu đã được công bố trong "Kỷ yếu của Hội Hoàng gia B" - Tạp chí công bố các nghiên cứu liên quan đến khoa học sinh học do Hiệp hội Hoàng gia xuất bản (Tổng biên tập John Pickett).