Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc tạo dựng một “mái ấm” khi trưởng thành. Bởi nhà là nơi những người thân yêu chờ đón ta trở về; là nơi thân thuộc, gắn bó mà đi đâu, ta cũng thấy nhớ da diết. Trong chuyên đề kỳ này, Thỏ Thông Thái sẽ cùng các bạn tìm hiểu lịch sử phát triển của nhà ở nhé!

Hang động - “Ngôi nhà” đầu tiên của loài người

Từ xa xưa, loài người chủ yếu tìm đến các hang động để trú ẩn; tránh mưa, nắng, gió, bão, tuyết… và thú dữ. Trải qua quá tình tiến hóa, loài người dần biết kiếm các nguyên liệu tự nhiên như: đá, đất sét, thân/lá cây, da/xương động vật… để dựng thành “ngôi nhà” cho gia đình.

Đây là túp lều được người tiền sử làm từ 149 chiếc xương, cặp ngà và da của voi ma mút cách đây 15.000 năm, được phục dựng tại một viện bảo tàng ở Ukraine.

Sau khi kỷ Băng hà cuối cùng kết thúc vào khoảng 12.000 năm trước, nhóm người du mục ở châu Âu đã tạo nên những ngôi nhà có bộ khung là thân cây và được lợp bằng da động vật. Những ngôi nhà này tuy rất thô sơ nhưng là không gian sinh hoạt riêng cho mỗi gia đình, đánh dấu việc thoát ra khỏi cuộc sống bầy đàn.

Nhà bằng đất và đá dần hình thành khi tư duy sáng tạo của con người ngày càng tiến hóa.

Khi nghề nông phát triển, con người tận dụng rơm, rạ… để làm nhà.

Kiến trúc nhà ở - Nghệ thuật không gian

Khi ngôn ngữ và chữ viết ra đời, kiến trúc và hoạt động xây dựng đã có từ rất lâu. Con người ngày càng phát triển tri thức nên nhu cầu thẩm mỹ và tiện nghi cũng cao hơn. Do đó, kiến trúc được xem là bộ môn nghệ thuật với ngôn ngữ thể hiện là không gian. Không những vậy, kiến trúc nhà ở ngày càng phát triển mạnh với đủ hình dáng, nguyên liệu.

Nhà bằng đất, gạch: Kỹ thuật dựng nhà bằng đất có truyền thống lâu đời. Sau đó, con người đã biết lợi dụng lửa để nung gạch, ngói để xây nhà được bền và vững chắc hơn.

Những ngôi nhà vách đất của đồng bào dân tộc Mông ở miền núi phía Bắc nước ta.

Những ngôi nhà gạch, mái ngói đỏ tươi, sân lát gạch nung ở làng cổ Cự Đà (Thanh Oai, Hà Nội).

Nhà bằng đá: Xa xưa, khi chưa tìm ra xi măng và sắt thép, con người đã biết xây những ngôi nhà, tòa tháp, lâu đài bằng đá kiên cố và vững chãi. Có những ngôi làng được xây hoàn toàn bằng đá hoặc dựng trên tảng đá khổng lồ, nặng hàng chục tấn. Có ngôi nhà lại được xây xuyên khe núi.

Ngôi nhà đá tại Thụy Sĩ do kiến trúc sư Markus Wespi Jerome de Meuron thiết kế được xem là hiện đại và đẹp nhất hiện nay. Mặc dù chất liệu đá thường làm chúng ta nghĩ tới vẻ nặng nề, lạnh lẽo và cổ điển nhưng ngôi nhà này lại mang “hơi thở” hiện đại, trái ngược với hình dung ban đầu.

Nhà bê tông cốt thép: Bê tông cốt thép là vật liệu xây dựng được sử dụng rộng rãi hiện nay. Thực ra, bê tông đã được dùng từ thời La Mã cổ đại nhưng sau đó, nó bị lãng quên thời gian rất dài. Khi xi măng được phát minh vào những năm đầu thế kỷ 19, con người khám phá ra việc kết hợp bê tông với xi măng đem lại hiệu quả cao. François Coignet - nhà tư bản công nghiệp người Pháp đã tiên phong phát triển kết cấu bê tông cốt thép và kết cấu bê tông đúc sẵn vào các công trình dân dụng. Ngày nay, bê tông cốt thép được sử dụng khắp nơi và góp phần tạo nên những công trình kiến trúc vĩ đại.

Đền Taj Mahal nổi tiếng của Ấn Độ có kiến trúc cực kỳ độc đáo.

Burj Khalifa (Dubai) là tòa nhà bê tông, cốt thép cao nhất thế giới.