Người Nhật thực hành kỷ luật để khuyến khích trẻ phát triển hơn. Từ 2 tuổi trở đi, các bạn nhỏ sẽ bắt đầu hình thành thói quen sinh hoạt. Lúc này, người mẹ chỉ đóng vai trò giúp đỡ, hỗ trợ trẻ trong các hoạt động sinh hoạt cá nhân như mặc quần áo, ăn uống, tự đi vệ sinh, và đánh răng. Trẻ em ở lứa tuổi này thường rất hứng thú khi được tự thực hiện các hoạt động đó và nên được bố mẹ động viên để có thể hoàn thành mọi việc.
Từ 2 tuổi trở đi, trẻ đã có thể tự ăn uống và thực hiện các công việc cá nhân khác với sự giúp đỡ của mẹ.
Bước sang giai đoạn 3 – 4 tuổi, các bạn ấy thường sẽ hình thành thói quen ăn uống trên bàn, tự đi vệ sinh, đánh răng, rửa mặt. Nếu trẻ vẫn chưa tự thực hiện được một công việc nào đó, bố mẹ cũng không nên quá lo lắng mà vô tình tạo áp lực lớn cho trẻ.
Như vậy, quan trọng là cha mẹ cần hiểu được mục đích của việc kỷ luật trẻ là nhằm khuyến khích tính độc lập của trẻ, và để dạy trẻ cách thích nghi với hoàn cảnh sẵn có. Khi áp dụng các hình thức kỷ luật đối với trẻ, bố mẹ nên cân nhắc kỹ lưỡng tác động của các hình thức đó với sự phát triển của trẻ trong việc nâng cao sự tự tin và khả năng tư duy độc lập khi trẻ trưởng thành.
Điều kiện và môi trường sống của mỗi gia đình là khác nhau, vì vậy một cuộc nghiên cứu nhằm so sánh mức độ ảnh hưởng của các yếu tố này đến khả năng đọc, viết, vốn từ vựng, cũng như kết quả học tập ở trường tiểu học của trẻ ở ba quốc gia Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đã được thực hiện.
Cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mức thu nhập của phụ huynh có ảnh hưởng đến khả năng biết chữ của trẻ nhưng ảnh hưởng đó giảm dần đến khi trẻ được 5 tuổi; trong khi đó, phương pháp kỷ luật của bố mẹ và số lượng sách mà gia đình sở hữu vẫn tiếp tục tác động đến sự phát triển từ ngữ của trẻ.
Phương pháp giáo dục theo cách "hoạt động chung" (nghĩa là bố mẹ và trẻ giao tiếp với nhau, dành thời gian vui chơi, học tập cùng nhau) ở Nhật Bản và Hàn Quốc đã giúp cho các bạn nhỏ ở hai quốc gia này tích lũy được vốn từ vựng phong phú hơn nhiều so với những đứa trẻ khác.
Trái lại, cuộc nghiên cứu đã chứng minh trẻ được giáo dục bằng phương pháp "hoạt động chung" với vốn từ vựng phong phú đạt điểm số cao hơn trẻ bị quản giáo "quân phiệt" (bắt trẻ phải nghe lời bố mẹ), và trẻ có vốn từ ít nên điểm số thấp nhất.
Khả năng ngôn ngữ và tư duy độc lập của trẻ cũng có thể phát triển vượt trội nếu bố mẹ là người thích đọc sách, thường xuyên kể chuyện cho con nghe, yêu thích nói chuyện với con và tạo cho con một gia đình hạnh phúc. Nếu bố mẹ coi trẻ nhỏ như một người lớn trong gia đình sẽ giúp trẻ nâng cao được tính tự chủ và độc lập trong cuộc sống.
Cha mẹ cần tạo điều kiện cho trẻ phát triển khả năng tư duy sáng tạo ngay từ những năm đầu đời. Cha mẹ nên tôn trọng tính cách và sự tự chủ của trẻ, quan tâm tới sở thích và suy nghĩ của trẻ, thường xuyên trò chuyện với trẻ, và tạo ra bầu không khí gia đình gần gũi, hoàn thuận.
Loan Vũ
(Tổng hợp)
