Theo đó, học sinh tiểu học Việt Nam tiếp tục nằm trong top đầu ở cả 3 lĩnh vực Toán, Đọc hiểu và Viết. Kết quả chính thức sẽ được Ban tổ chức SEA-PLM công bố vào cuối năm 2025. Đây là kết quả sơ bộ được công bố tại Cuộc họp Ban Chỉ đạo khu vực lần thứ 15 của SEA-PLM, tổ chức tại Malaysia vào tháng 4/2025. Kết quả chính thức sẽ được Ban tổ chức công bố vào cuối năm 2025.
Chương trình SEA-PLM (Southeast Asia Primary Learning Metrics) là sáng kiến của Tổ chức Bộ trưởng Giáo dục các nước Đông Nam Á (SEAMEO) phối hợp cùng UNICEF, nhằm đo lường chất lượng học tập của học sinh tiểu học theo các tiêu chí chung của ASEAN. Chu kỳ 2024 có sự tham gia của 7 quốc gia: Việt Nam, Campuchia, Lào, Myanmar, Malaysia, Philippines và Đông Timor.
Việt Nam đã triển khai thành công khảo sát thử nghiệm năm 2023 tại 30 trường tiểu học ở 9 tỉnh, thành phố; và khảo sát chính thức năm 2024 tại 152 trường thuộc 53 tỉnh, thành trên cả nước. Kết quả sơ bộ cho thấy học sinh Việt Nam tiếp tục đạt thành tích nổi bật ở ba lĩnh vực chính: Toán, Đọc hiểu và Viết – tương tự như những gì đã đạt được ở chu kỳ đầu tiên năm 2019.
Chu kỳ đầu tiên của SEA-PLM được triển khai từ năm 2016–2020, với khảo sát chính thức năm 2019 tại 6 quốc gia. Học sinh Việt Nam khi đó đã xuất sắc dẫn đầu khu vực với điểm số vượt xa mức trung bình ở cả ba lĩnh vực: Toán đạt 341,55 điểm (trung bình khu vực: 304,79); Đọc hiểu đạt 336,46 điểm (trung bình khu vực: 300); Viết đạt 328,01 điểm (trung bình khu vực: 304,92).
Kết quả ấn tượng này cho thấy năng lực học sinh tiểu học Việt Nam không chỉ được khẳng định ở phạm vi quốc gia, mà còn có sức cạnh tranh cao trong khu vực Đông Nam Á. Đây cũng là tiền đề vững chắc để Việt Nam tiếp tục giữ vững phong độ tại SEA-PLM 2024.
Điều đáng chú ý là những kết quả từ SEA-PLM có sự tương đồng rõ rệt với Chương trình Đánh giá học sinh quốc tế (PISA) – một khảo sát quy mô toàn cầu dành cho học sinh 15 tuổi. Trong kỳ PISA 2022, học sinh Việt Nam đạt điểm trung bình cao, xếp thứ 2 khu vực ASEAN (sau Singapore). Trong đó, Toán xếp 31/81 quốc gia, Khoa học xếp 35/81 quốc gia, Đọc hiểu xếp 34/81 quốc gia
Ngoài ra, theo chỉ số PISA về điều kiện kinh tế - xã hội, học sinh Việt Nam có điểm môn Toán nằm trong nhóm cao nhất, chỉ sau Hong Kong, Đài Loan và Hàn Quốc. Kết quả đã minh chứng cho hiệu quả vượt trội của hệ thống giáo dục phổ thông Việt Nam trong bối cảnh còn nhiều thách thức về nguồn lực.
SEA-PLM là chương trình đánh giá quy mô khu vực đầu tiên sử dụng khung năng lực tích hợp giá trị ASEAN, chú trọng khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Chương trình này không chỉ đo lường Toán, Đọc hiểu và Viết, mà còn hướng đến năng lực Công dân toàn cầu – một kỹ năng thiết yếu trong thế kỷ 21.
Mỗi chu kỳ SEA-PLM kéo dài 5 năm, cung cấp dữ liệu định lượng và định tính thông qua đề thi, phiếu khảo sát học sinh, giáo viên, nhà trường và phụ huynh. Thông tin thu được giúp các quốc gia phân tích hệ thống giáo dục, phát hiện điểm mạnh, điểm yếu và đề xuất điều chỉnh chính sách phù hợp.
Đặc biệt, SEA-PLM là chương trình đầu tiên áp dụng hệ thống thang đo thống nhất cho các ngôn ngữ viết khác nhau trong khu vực, tạo tiền đề cho một nền giáo dục đa dạng, bình đẳng và bền vững.
Việc tham gia SEA-PLM không chỉ giúp Việt Nam có cái nhìn khách quan về chất lượng giáo dục tiểu học so với khu vực, mà còn góp phần thúc đẩy quá trình hội nhập quốc tế trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo. SEA-PLM không chỉ là một chương trình khảo sát, đây còn là nền tảng dữ liệu và cơ hội để Việt Nam phát triển hệ thống giáo dục tiểu học theo hướng bền vững, hội nhập và sáng tạo.
