Tết Đoan Ngọ diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch hàng năm, là thời điểm để phát động việc diệt trừ sâu bọ gây hại mùa màng. Chính vì thế, ngày này còn có tên gọi khác là Tết diệt sâu bọ. Ngoài ra, đây cũng là thời điểm để các thành viên trong gia đình sum vầy bên nhau.
Tuy nhiên, nét văn hóa này không chỉ có ở Việt Nam mà một vài nước trong khu vực châu Á cũng có tập tục riêng để ăn mừng ngày Tết Đoan Ngọ theo cách của riêng mình. Cùng tìm hiểu xem có những điều đặc biệt trong ngày lễ này của các nước nhé!
Việt Nam
Ở Việt Nam, dân gian còn gọi ngày Tết Đoan Ngọ là Tết giết sâu bọ, tiêu diệt các loài gây hại cho cây trồng. Người ta tin rằng, khi ăn món đầu tiên trong ngày này thì sâu bọ, giun sán trong người sẽ bị chết hết.
Chính vì thế, ngày này người Việt Nam thường ăn ít nhất một bát rượu nếp. Sau đó có thể ăn bánh tro rồi đến trái cây như mận, sấu, đào,... Theo quan niệm xưa, ăn rượu nếp để cho sâu bọ say, sau đó những trái cây sẽ làm cho chúng chết.
Trung Quốc
Tết Đoan Ngọ ở Trung Quốc còn được gọi là tết Trùng Ngũ vì là hai con số 5 gặp nhau, ngày 5/5. Trái ngược với Việt Nam, ngày này ở Trung Quốc thường được tổ chức khá long trọng và mang một ý nghĩa khác, sâu sắc hơn. Ngày này chính là ngày nghỉ theo quy định của Nhà nước và nhiều nơi sẽ tổ chức các hoạt động dân gian như đua thuyền rồng, ăn bánh chưng.
Cứ đến Tết Đoan Ngọ, mọi người thường quét dọn nhà cửa sạch sẽ, treo lá cây ngải cứu và lá cây thạch xương bồ - thực vật có tác dụng xua đuổi sâu bọ lên hai bên cánh cửa, uống rượu hùng hoàng để giết vi khuẩn, phòng chống bệnh truyền nhiễm. Những thiếu nữ khéo tay còn thêu và làm túi thơm. Sau đó bỏ thảo mộc vào túi, rồi mang theo người như để xua đuổi sâu bọ, rắn rết côn trùng.
Hàn Quốc
Hàn Quốc gọi ngày Tết Đoan Ngọ là Dano. Hội Liên Hiệp Quốc đã công nhận ngày tết này là Di sản văn hóa phi vật thể của Hàn Quốc. Đây được coi là một trong ba dịp lễ truyền thống lớn nhất cùng với Tết Trung thu và Tết Nguyên đán.
Người dân nơi đây coi đó là một ngày lễ lớn vì với họ, số 5 biểu tượng cho sức mạnh và sự cường tráng. Cũng là ngày cầu nguyện cho một mùa màng bội thu, không bị sâu bệnh phá hoại.
Chính vì vậy, vào dịp Tết Đoan Ngọ mọi người dân Hàn Quốc sẽ tổ chức nấu những món ăn truyền thống với mục đích giữ sức khỏe vào dịp đầu hè. Phụ nữ và trẻ em thường mặc bộ trang phục truyền thống, tắm gội bằng lá cây diên vĩ và chơi những trò chơi dân gian vào ngày lễ này.
Nhật Bản
Tết Đoan Ngọ ở Nhật Bản còn được coi là ngày lễ dành cho các bé trai với tên gọi Kodomo no hi. Vào dịp này, người Nhật thường treo cờ cá chép, tượng trưng cho những bé trai khỏe mạnh thông minh với ý nghĩa "cá vượt vũ môn". Nên cứ tới đầu tháng 5, Nhật Bản lại rợp trời cá chép tung bay trong gió.
Thông thường mỗi nhà sẽ treo từ 3 - 5 cờ, với 5 màu chủ đạo là xanh lam, đỏ, đen, xanh lá, xanh tím. Người dân cũng sẽ làm bánh Mochi gói trong lá sồi để cúng và ăn trong dịp lễ này. Cùng với đó, họ còn làm các món ăn hình cá chép để cầu chúc và mong muốn cho con mình được mạnh khỏe và phát triển tốt.