Trong đó, đáng chú ý nhất là khoản trợ cấp một lần tương đương 12 tháng lương cơ sở (khoảng 59 triệu đồng) dành cho giáo viên mầm non công lập được tuyển mới từ năm học này, với điều kiện làm việc liên tục ít nhất 5 năm.
Bên cạnh đó, Bộ cũng đề xuất chi hỗ trợ 960.000 đồng/tháng cho nhân viên trường mầm non công lập (kể cả hợp đồng và thử việc) đang làm việc tại vùng đặc biệt khó khăn, miễn là thực hiện nhiệm vụ phổ cập ít nhất 15 ngày mỗi tháng.
Dự thảo nêu rõ, việc ban hành chính sách cấp bách là cần thiết khi cả nước vẫn đang thiếu khoảng 120.000 giáo viên, trong đó bậc mầm non chiếm gần 48.000 người. Mức lương hiện tại của giáo viên mầm non dao động từ 4,9 đến 15 triệu đồng/tháng (tùy hệ số, phụ cấp và vị trí việc làm).
Bên cạnh các chính sách dành cho giáo viên, dự thảo cũng ưu tiên phát triển giáo dục mầm non tại những khu vực khó khăn như vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo, khu công nghiệp, chế xuất... Mục tiêu đến năm 2030, những địa bàn này sẽ có đầy đủ trường lớp, đảm bảo mỗi lớp mẫu giáo có một phòng học, đủ thiết bị, đồ chơi ngoài trời và phòng chức năng.
Trẻ em 3-5 tuổi ở các khu vực khó khăn theo học bán trú tại trường mầm non sẽ được hỗ trợ học liệu, đồ dùng cá nhân như giấy vẽ, sách truyện, sáp màu, chăn màn... với mức chi 1,35 triệu đồng mỗi em/năm. Nhà trường còn được hỗ trợ điện, nước phục vụ học tập và sinh hoạt theo định mức 5 kWh điện và 1 m³ nước mỗi tháng/em. Trong trường hợp địa phương chưa có điện, nước, có thể dùng kinh phí để mua thiết bị chiếu sáng và nước sạch.
Ngoài ra, các trường được hỗ trợ 700.000 đồng/tháng cho công tác trông trẻ buổi trưa, với mỗi nhóm trẻ có ít nhất 8 em bán trú. Nếu số trẻ vượt 50% định mức (25 bé 3-4 tuổi, 30 bé 4-5 tuổi hoặc 35 bé 5-6 tuổi), trường sẽ nhận thêm một suất hỗ trợ. Riêng tiền nấu bữa trưa được hỗ trợ tối thiểu 3,9 triệu đồng/tháng cho nhóm trên 45 trẻ, tối đa không quá 5 lần nếu số trẻ tăng thêm từ 20 em trở lên.
Với nhóm chính sách dành cho trẻ em, Bộ GD&ĐT đề xuất hỗ trợ 150.000 đồng/tháng cho trẻ 3-5 tuổi là con em công nhân tại khu công nghiệp, bất kể học công lập hay tư thục. Trong khi đó, mức hỗ trợ tiền ăn trưa cũng được nâng từ 160.000 đồng lên 360.000 đồng/tháng cho trẻ thuộc các nhóm ưu tiên: sống tại vùng đặc biệt khó khăn, không có người nuôi dưỡng, thuộc hộ nghèo/cận nghèo, con liệt sĩ, thương binh, bệnh binh hoặc trẻ khuyết tật.
Các khoản hỗ trợ dành cho nhà trường và trẻ em được áp dụng tối đa 9 tháng trong năm học.
Ngoài hỗ trợ tài chính, dự thảo cũng đặt mục tiêu đầu tư phát triển mạng lưới trường lớp, thiết bị dạy học và đội ngũ giáo viên. Đến năm 2030, 100% cơ sở mầm non sẽ có phòng học kiên cố, đủ giáo viên, cán bộ quản lý và nhân viên theo đúng định mức, đảm bảo chế độ và chính sách.
Dự thảo cũng nhấn mạnh vai trò của phổ cập giáo dục – quá trình đảm bảo mọi công dân trong độ tuổi đều được học tập và đạt đến trình độ học vấn nhất định theo quy định. Hiện nay, Việt Nam đã phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi từ năm 2017, với tỷ lệ huy động đạt trên 99%.
Tuy nhiên, nhóm trẻ 3-5 tuổi vẫn chưa đạt phổ cập toàn diện. Với tỷ lệ đến trường là 93,6%, Bộ GD&ĐT đề xuất mở rộng phổ cập trong giai đoạn 2025–2035, kêu gọi đầu tư tổng cộng 91.000 tỷ đồng trong 10 năm tới. Khoản này bao gồm hỗ trợ học phí cho con em công nhân, xây dựng trường lớp, thiết bị học tập và trợ cấp 12 tháng lương cơ bản để thu hút giáo viên.
Hiện cả nước có khoảng 15.000 trường mầm non và 17.000 cơ sở độc lập, đang chăm sóc, nuôi dạy hơn 5,1 triệu trẻ em. Trong đó, khoảng 4,5 triệu trẻ nằm trong độ tuổi 3-5. Việc ban hành các chính sách toàn diện về giáo viên, trẻ em, nhà trường và đầu tư cơ sở vật chất sẽ là nền tảng để đạt mục tiêu phổ cập giáo dục mầm non giai đoạn mới, góp phần thực hiện công bằng và bình đẳng trong tiếp cận giáo dục cho trẻ em Việt Nam.
