Danh sách 16 thí sinh bị nhập nhầm điểm thi. (Ảnh Người đưa tin)
Thông tin trên báo Tiền phong cho biết, ngoài 41 thí sinh bị hạ điểm, Sơn La còn có 16 thí sinh bị nhập điểm nhầm môn Ngữ văn phải cập nhật lại. Trong đó, có thí sinh bị nhập nhầm tăng lên tới 2 điểm so với điểm bài thi thật. Tuy nhiên, cũng có một số thí sinh được tăng điểm so với công bố trước đó. Trong số 16 thí sinh bị nhập nhầm điểm chỉ có 6 thí sinh được tăng điểm từ 0,25 đến 1,25 điểm, có 10 thí sinh bị hạ điểm từ 0,25 điểm đến 2,25 điểm.
Theo bảng tổng hợp kết quả chấm thẩm định các bài thi Ngữ Văn ở Sơn La thì có 42 bài thi bị giảm điểm. Các bài thi hầu hết bị giảm từ 0,5 đến 4,5 điểm. Có thí sinh mang số báo danh 140015XX điểm thực là 4 điểm nhưng trước đó được nâng lên 8,5 điểm. Một bài khác chênh 3 điểm (điểm công bố là 8, điểm chấm thẩm định là 5).
Ngày 20/7, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quyết định thành lập Hội đồng chấm thẩm định bài thi tại Sơn La sau khi những phản ánh về điểm thi cao bất thường. Hội đồng này đã tiến hành chấm thẩm định 110 bài thi môn Văn.
Từ kết quả trên, tổ công tác Bộ GD&ĐT yêu cầu Hội đồng thi Sở GD&ĐT Sơn La sử dụng kết quả chấm thẩm định của 110 bài thi môn văn để thay thế kết quả chấm các bài thi này do hội đồng này công bố hôm 11/7. Kết quả chấm thẩm định của 110 bài này được sử dụng để xét công nhận tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh ĐH và các trường sư phạm năm 2018.
Vào ngày 23/7, tổ công tác Bộ GD&ĐT cùng lãnh đạo tỉnh Sơn La đã tổ chức cuộc họp báo, thông tin về kết quả xác minh bất thường điểm thi THPT quốc gia 2018 ở tỉnh này. Cuộc gặp gỡ không có mặt đại diện lãnh đạo Sở GD&ĐT Sơn La. Theo kết quả xác minh, kiểm tra, Hội đồng thi của Sở GD&ĐT Sơn La đã vi phạm nghiêm trọng quy chế thi. Bên cạnh việc chấm sai các bài thi môn văn. Đặc biệt, đã có việc can thiệp kết quả nhiều bài thi trắc nghiệm.
Theo phân tích của một chuyên gia trên báo Thanh niên, gian lận ở Sơn La diễn ra một trong hai khả năng. Khả năng thứ nhất là chụp ảnh bài gốc, lưu lại trong máy tính, sau đó mới can thiệp vào kết quả trên file text. Nhưng khi có nguy cơ bị lộ (do Bộ đi xác minh, kiểm tra ở Hà Giang), người ta mới rút bài thi thực của thí sinh ra để “tẩy”, sau đó chụp ảnh lại và ghi đè file ảnh này lên file ảnh gốc. Để hợp thức hóa về thời gian chụp ảnh (theo quy định là phải chụp cuối tháng 6, đầu tháng 7), người ta sửa thời gian ở máy chủ trước khi quét lại.
Khả năng thứ hai, sau khi nhận bài thi ở điểm thi về, sửa trực tiếp trên bài thi rồi mới đưa vào quét. Nhưng khả năng này khó xảy ra hơn vì đó là một chuỗi hành vi gian lận rất tinh vi, đòi hỏi sự công phu.
Tuy nhiên, theo chuyên gia này, dù khả năng nào thì việc phục hồi lại bài thi gốc là trong tầm tay nhờ công nghệ hiện đại và sự sắc bén của các cán bộ cơ quan điều tra. Đối với khả năng một, cho dù người ta sửa thời gian ở máy chủ thì cơ quan công an vẫn sẽ xâu chuỗi được các sự việc để phát hiện ra sự phi lý về các thời điểm hiển thị trong ổ cứng chứa dữ liệu. Với khả năng thứ hai, cơ quan điều tra vẫn có thể tìm ra manh mối để trả lại điểm thi thực cho thí sinh; hoặc chí ít là có thể giám định từng bài thi để kết luận bài thi bị can thiệp.