Bài toán giúp người Việt vang danh thế giới: Thử trổ tài giải toán xem sao

Thạch Lam
Nếu như giải được bài toán này, chắc chắn khả năng học tập của bạn cũng thuộc vào hàng đỉnh đấy nha!

Làng Toán học Việt Nam cách đây hơn 40 năm từng có một tên tuổi lừng lẫy, giúp đất nước giành vinh quang trên đấu trường quốc tế. Không phải ai xa lạ, người này chính là thầy giáo Lê Bá Khánh Trình - người con của xứ Huế.

Thầy được sinh ra trong một gia đình có 6 anh chị em, bố là giảng viên trường Đại học Y còn mẹ là giáo viên cấp 2. Năm 1979, khi đó thầy Trình theo học tại lớp chuyên Toán trường Quốc học Huế đã cùng với 4 sinh viên khác đại diện cho Việt Nam tham dự Olympic Toán quốc tế (International Mathematical Olympiad - IMO) ở London, Anh.

Bài toán giúp người Việt vang danh thế giới: Thử trổ tài giải toán xem sao - Ảnh 1
Thầy Lê Bá Khánh Trình (ở giữa) tham gia Olympic Toán quốc tế năm 1979.

IMO là một kỳ thi Toán học cấp quốc tế được diễn ra hàng năm dành cho học sinh trung học phổ thông. Mỗi bài thi bao gồm 6 bài toán và mỗi bài sẽ có số điểm tối đa là 7 điểm. Có nghĩa các thí sinh dự thi có thể đạt số điểm tối đa 42 điểm cho 6 bài toán.

Trong 2 ngày liên tiếp thí sinh thực hiện giải 6 bài toán, mỗi ngày giải 3 bài trong thời gian 270 phút. Các bài toán lựa chọn trong các vấn đề toán học sơ cấp gồm 4 lĩnh vực: hình học, đại số, số học, tổ hợp.

Lê Bá Khánh Trình đã làm rạng danh Việt Nam trong kỳ thi danh giá này khi đạt được số điểm tuyệt đối 40/40. Cùng với huy chương vàng, thầy còn nhận thêm giải đặc biệt dành cho thí sinh có lời giải đẹp nhất. Qua các mùa IMO, Lê Bá Khánh Trình vẫn là thí sinh duy nhất của Việt Nam có thành tích này. Chính vì vậy, thầy được mọi người mệnh danh "Cậu bé vàng của Toán học Việt Nam".

Bài toán giúp người Việt vang danh thế giới: Thử trổ tài giải toán xem sao - Ảnh 4
Thầy gặp lại giáo sư Tony Gardiner, người đã chấm giải đặc biệt cho lời giải của mình khi đó.

Theo đó, bài thi (đã dịch sang tiếng Việt) giúp thầy Trình giành giải đặc biệt năm đó như sau: "Cho hai đường tròn cắt nhau trong một mặt phẳng. Gọi A là một trong các giao điểm của chúng.

Có hai điểm, mỗi điểm chuyển động đều trên một đường tròn, xuất phát từ A cùng một lúc theo cùng một chiều. Sau khi đi được một vòng, chúng lại gặp nhau tại điểm A. Chứng minh rằng có một điểm P trong mặt phẳng sao cho ở bất kỳ thời điểm nào, điểm P luôn cách đều hai điểm chuyển động đã cho".

Bài toán giúp người Việt vang danh thế giới: Thử trổ tài giải toán xem sao - Ảnh 2
Đề thi gốc bằng tiếng Anh.

Dưới đây là lời giải bài toán của thầy Lê Bá Khánh Trình được đăng tải trên Tuyển tập 5 năm tạp chí Toán học và Tuổi trẻ. Lời giải năm đó của thầy ngắn gọn, không phức tạp như đáp án lúc đầu. Sau đó, lời giải này đã thay thế đáp án của ban tổ chức và được lưu hành trong các tuyển tập đề Olympic toán.

Bài toán giúp người Việt vang danh thế giới: Thử trổ tài giải toán xem sao - Ảnh 3
Lời giải bài toán của thầy Lê Bá Khánh Trình.

Những năm gần đây, thầy Trình tham gia vào tuyển chọn, huấn luyện đội tuyển Việt Nam tham dự IMO. Bên cạnh đó, từ năm 2015, thầy còn tham gia huấn luyện đội tuyển IMO của Saudi Arabia. Trong năm 2021 này, đoàn Việt Nam tham dự IMO tiếp tục được thầy Lê Bá Khánh Trình dẫn dắt. Kết quả cuối cùng, toàn đoàn Việt Nam xếp thứ 14, tốt hơn so với thành tích năm ngoái là ở thứ 17.

 

 

Đọc báo điện tử Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng nhanh chóng, thuận tiện và an toàn hơn trên các thiết bị di động với Ứng dụng TNTP&NĐ Online

Tải ngay ứng dụng TNTP&NĐ Online TẠI ĐÂY

Bạn đang đọc bài viết Bài toán giúp người Việt vang danh thế giới: Thử trổ tài giải toán xem sao tại chuyên mục Phóng Viên Nhỏ của Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng gửi về hòm thư banbientap@thieunien.vn.

Bài liên quan

Bài Phóng Viên Nhỏ khác

Gia Lai đổi mới truyền thông giúp giảm nghèo bền vững

Nhờ đổi mới cách làm, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và sát dân trong từng hoạt động, các địa phương ở Gia Lai đang triển khai hiệu quả công tác tuyên truyền chính sách giảm nghèo, giúp người dân từng bước vươn lên ổn định cuộc sống.

Nhiều tình cảm tại địa phương dành cho báo Đội

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025), Văn phòng Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng khu vực Bắc Trung Bộ đã vinh dự đón nhận những lẵng hoa tươi thắm, những lời chúc mừng đầy tình cảm từ Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Tĩnh, Tỉnh đoàn Hà Tĩnh.

Những trang báo Đội và ký ức tuổi thơ giữa Hội báo toàn quốc 2025

Hội báo 2025 diễn ra trong không khí trang trọng và nhiều cảm xúc, khi những người làm báo trên khắp cả nước cùng hướng về kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025). Đây là dịp tôn vinh nghề báo và cũng là cơ hội để các cơ quan báo chí giao lưu, giới thiệu tới bạn đọc những thành quả lao động, sáng tạo qua từng trang báo, từng ấn phẩm.