DeepSeek tạo cú sốc
Ngày 20/1, DeepSeek công bố hai mô hình AI V3 miễn phí và R1. Đáng chú ý, R1 được đào tạo trên các chip Nvidia H800 kém tiên tiến nhưng có hiệu suất tương tự OpenAI o1, với chi phí chỉ 2,19 USD cho một triệu token đầu ra - thấp hơn 96,4% so với OpenAI. Điều này được ví như bán một "iPhone" với giá chỉ 30 USD thay vì 1.000 USD. Mô hình V3 của DeepSeek đã vượt qua ChatGPT, trở thành ứng dụng được tải nhiều nhất trên App Store tại Mỹ ngày 27/1.
Thị trường AI rung chuyển
Sự xuất hiện của DeepSeek khiến các ông lớn AI lo lắng. Mark Zuckerberg, CEO Meta, đã kích hoạt tình trạng báo động và lập bốn "phòng chiến tranh" để nghiên cứu chiến lược của DeepSeek. Trong đó, Meta sẽ tập trung giải mã cách DeepSeek giảm chi phí đào tạo và tìm hiểu dữ liệu đào tạo mô hình để cải tiến Llama AI, sản phẩm AI nguồn mở của mình.
Yann LeCun, Giám đốc khoa học AI của Meta, nhận định: "DeepSeek chứng minh rằng AI nguồn mở có thể vượt qua các mô hình độc quyền". Trong khi đó, Meta đã thông báo chi 65 tỷ USD trong năm 2025 để phát triển AI, xây dựng trung tâm dữ liệu và tuyển dụng nhân sự.
Các tỷ phú công nghệ cũng chịu tổn thất lớn, như CEO Nvidia Jensen Huang mất 20,1 tỷ USD, nhà sáng lập Oracle Larry Ellison mất 22,6 tỷ USD, và CEO Michael Dell giảm 13 tỷ USD tài sản.
Những câu hỏi chưa có lời giải
Mô hình của DeepSeek khiến giới chuyên gia đặt câu hỏi về tương lai của các khoản đầu tư lớn vào AI của các công ty Mỹ. Angela Zhang, giáo sư luật tại Đại học Nam California, nhận xét: "Việc Mỹ hạn chế Trung Quốc tiếp cận chip AI tiên tiến vô tình thúc đẩy sự đổi mới trong nước này".
DeepSeek được Liang Wenfeng thành lập vào tháng 5/2023, với trụ sở tại Hàng Châu. Công ty không huy động vốn mà được quỹ High-Flyer tài trợ toàn phần. Theo CEO Microsoft Satya Nadella, "DeepSeek là một minh chứng cho khả năng tính toán siêu việt và hiệu quả của mô hình AI nguồn mở". Ông cũng khuyến nghị các nhà lãnh đạo toàn cầu cần theo dõi sát diễn biến tại Trung Quốc.
Cuộc cạnh tranh khốc liệt
Trong khi DeepSeek trình làng các mô hình AI mang tính cách mạng, các công ty Mỹ như OpenAI đang bắt tay vào siêu dự án Stargate trị giá 500 tỷ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng AI quy mô lớn. Stargate, được Nhà Trắng hậu thuẫn, sẽ triển khai hàng chục trung tâm dữ liệu trên khắp nước Mỹ.
DeepSeek không chỉ làm rung chuyển ngành AI mà còn khiến các ông lớn công nghệ phải thay đổi chiến lược. Câu hỏi lớn đặt ra là liệu mô hình nguồn mở của Trung Quốc có thể duy trì sự bứt phá này hay không, khi cuộc đua AI ngày càng nóng bỏng.
