Nỗi khổ mang tên bướu cổ
Bạn Nguyễn Hà Tr. 11 tuổi, trú tại Phú Xuyên, Hà Nội được mẹ đưa đi khám ở Bệnh viện Nội tiết trung ương. Tại đây, bạn được bác sĩ chẩn đoán bướu cổ đơn thuần. Cô Lên, mẹ của Tr., cho biết, từ đầu năm cô thấy Tr có bướu nhỏ ở cổ, nhất là khi bạn hít vào, bướu nhân nhìn rất rõ. Khi được hỏi về việc ăn muối I ốt, cô Lên cho biết, từ rất lâu gia đình không ăn muối mà chuyển sang nêm gia vị bằng bột canh. Cô cũng chẳng bao giờ để ý nó có thành phần I ốt hay không. Từ sau khi Tr bị bệnh, cô mới chuyển sang ăn hẳn muối I ốt.
Vì bệnh bướu cổ nên Tr gầy hơn, xanh xao hơn bạn bè cùng trang lứa.
Bệnh từ thói quen hằng ngày
Theo Tiến sĩ Phan Hướng Dương – Phó Giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương, tỷ lệ trẻ có biến chứng đần độn do bướu cổ không phải là quá cao. Tuy nhiên một khi trẻ đã có biến chứng chậm phát triển thì lại không thể hồi phục được. Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ bị bướu cổ, cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân cơ bản gây bướu cổ, theo Tiến sĩ Dương, là do tình trạng thiếu I ốt. Hàng ngày cơ thể cần từ 150 – 200mcg i ốt, nguồn gốc từ thức ăn, nước uống, không khí… Nếu sống ở vùng thiếu i ốt, nguồn nước, các loại động thực vật sống ở đó cũng thiếu i ốt. Hậu quả là cơ thể không nhận đủ lượng i ốt cần thiết.
Tiến sĩ Dương cho biết, theo điều tra, nhu cầu I ốt hiện nay chỉ đáp ứng được 25 – 30%. Đặc biệt, các con số điều tra mới nhất của Bệnh viện Nội tiết trung ương, tỷ lệ bướu cổ trẻ em 8 – 10 tuổi là 9,8%.
Tiến sĩ Dương cảnh báo: “Tình trạng thiếu hụt I ốt đã quay trở lại. Trước năm 2005 tình trạng thiếu I ốt nghiêm trọng và chúng ta đã làm chương trình mục tiêu quốc gia về phòng chống thiếu I ốt đạt hiệu quả rất cao. Nhưng từ sau năm 2005, thiếu sự quan tâm đã dẫn đến hệ quả thiếu I ốt và hàng loạt các bệnh liên quan đến thiếu I ốt xảy ra.
Do kinh phí, nhân lực hoạt động trong hệ thống suy giảm từ trung ương tới địa phương nên không ai còn quan tâm tới I ốt là gì. Đây là điều kinh khủng khi bệnh bướu cổ đã quay trở lại, ảnh hưởng tới chỉ số IQ của trẻ, có thể sinh ra cả thế hệ đần độn.
Theo điều tra của Bệnh viện Nội tiết trung ương, tỷ lệ trẻ em bị bướu cổ do thiếu I ốt ở 7 vùng sinh thái, đây là kết quả đáng lo ngại. Bất ngờ hơn, tỷ lệ thiếu hụt I ốt hiện nay đánh giá rõ nét nhất lại nằm ở đồng bằng, thành phố chứ không phải ở miền núi.
Từ trước 2005 đến nay khu vực Tây Nguyên, miền núi vẫn có chính sách trợ cước, trợ giá cho muối I ốt, sau đó các tỉnh có hỗ trợ mua muối I ốt cho bà con nên đồng bào khu vực miền núi vẫn có I ốt dùng, người dân không thiếu muối I ốt, trẻ con giảm bướu cổ hơn. Còn ở đồng bằng, trẻ em lại thiếu I ốt nhiều hơn.
Phòng bệnh bướu cổ ở trẻ em, Tiến sĩ Dương nhấn mạnh, giải pháp đã được Bệnh viện Nội tiết trung ương báo cáo Bộ Y tế và đến nay Bộ Y tế đã báo cáo chính phủ đưa vào công tác dân số từ 2016 – 2020. Kế hoạch này đã báo cáo Thủ tướng và đang chờ phê duyệt. Đây là chính sách quan trọng duy trì thanh toán rối loạn thiếu I ốt.
I ốt bắt buộc phải cho vào muối vì muối ăn là thứ gia vị mà không ai quên được trong sinh hoạt hàng ngày. Trước nỗi lo bổ sung I ốt kèm theo nỗi lo ăn mặn và các bệnh do ăn mặn gây ra, Tiến sĩ Dương khẳng định, theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới WHO, tỷ lệ I ốt được đưa vào trong muối ăn và hàm lượng muối dùng tối thiểu cho một người/ngày hoàn toàn phù hợp với nhu cầu 6 gram muối/ngày.
Theo emdep/infonet
