Tháng 11 năm 2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã công bố dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Giáo dục hiện hành. Tờ trình Chính phủ của Bộ GD&ĐT có nêu: Nhiều ý kiến cho rằng cần tiếp tục quán triệt và thực hiện Hiến pháp 2013 và các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về phổ cập giáo dục; căn cứ thực tiễn phát triển kinh tế, xã hội giai đoạn hiện nay cũng như yêu cầu phát triển nền giáo dục theo hướng hiện đại và hội nhập quốc tế, cần đẩy mạnh phổ cập giáo dục THCS và phân luồng. Vì vậy, phải có cơ chế chính sách thích hợp để thực hiện phổ cập giáo dục. Trên cơ sở đó, dự thảo đề xuất mở rộng đối tượng không phải đóng học phí đến học sinh cấp THCS trường công lập.
Miễn học phí cho cấp THCS không khả thi do ngân sách khó khăn
Theo thông tin đăng tải trên báo Thanh niên, xung quanh đề xuất “miễn học phí tới cấp THCS ở trường công lập”, văn bản góp ý của Bộ Tài chính cho rằng, Nghị quyết số 29-NQ/TƯ đã nêu: “Đối với giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc 9 năm từ sau năm 2020”. Vì vậy, trong điều kiện ngân sách nhà nước còn khó khăn, việc cân đối kinh phí để thực hiện chính sách này là không khả thi. Đề nghị Bộ GD&ĐT không đưa nội dung này vào dự thảo luật, đồng thời chỉ xem xét quy định học sinh THCS không phải đóng học phí từ sau năm 2020 khi bắt đầu triển khai giáo dục bắt buộc theo đúng tinh thần Nghị quyết số 29-NQ/TW.
Bộ Nội vụ cũng cho rằng, đề xuất miễn học phí THCS chưa phù hợp với quy định tại các nghị quyết của Đảng và làm tăng chi ngân sách nhà nước trong khi ngân sách nhà nước khó khăn. Vì vậy, Bộ Nội vụ đề nghị Bộ GD&ĐT xây dựng Đề án về việc miễn học phí đối với cấp THCS cho phù hợp với quy định nêu trên của Đảng và Nghị quyết số 19-NQ/TƯ ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành T.Ư khóa 12 về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập.
Trước đó, đề xuất này của Bộ GD&ĐT cũng từng được nhiều ý kiến không đồng tình. Ông Nguyễn Văn Hiển, Ủy viên thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng: "Vấn đề đặt ra là liệu rằng Nhà nước có đủ năng lực để làm việc này không. Hiến pháp những năm trước đây quy định rất rõ là nhân dân được học không phải đóng học phí nhưng cuối cùng chúng ta không thực hiện được. Vấn đề là cái gì cũng phải trong thực lực. Chính sách này có thực sự đi vào cuộc sống hay không thì phải bảo đảm nguồn lực chúng ta có đảm bảo không, năng lực của Nhà nước có đáp ứng được không, còn với người dân thì rõ ràng chính sách này rất tốt".
Tiến sỹ Vũ Thu Hương, giảng viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội chia sẻ trên VOV News, dự thảo miễn học phí đối với học sinh tiểu học và trung học cơ sở là không hợp lý. Lý do là mức học phí ở bậc trung học cơ sở không nhiều và phần lớn các gia đình học sinh đều có thể đáp ứng được mức phí này.
"Nếu lý do là 60% các gia đình cảm thấy khó khăn khi đóng học thì chúng ta miễn học phí là hợp lý. Nhưng điều này không phải, hầu như chúng ta có thể đáp ứng được và những trường hợp không đáp ứng được thì đều đã được Nhà nước hỗ trợ. Như vậy chủ trương thu học phí của trung học cơ sở không gây khó khăn cho người dân mà số kinh phí thu được từ việc đó có thể góp phần giải quyết rất nhiều khó khăn cho ngành giáo dục. Vậy tại sao chúng ta phải phá bỏ một chủ trương tốt khi không gây ra bất kể một mâu thuẫn hay khúc mắc nào. Tôi nghĩ điều này là không hợp lý", cô Hương phân tích.
Đối với đề xuất tăng lương giáo viên, Bộ Nội vụ đề nghị không quy định tiền lương của nhà giáo tại khoản 23 Điều 1 Dự án Luật. Vấn đề này cần phải được nghiên cứu, xây dựng ban hành đồng bộ khi cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang trong hệ thống chính trị trong thời gian tới, bảo đảm tương quan chung, phù hợp với khả năng ngân sách nhà nước.
Chi Đặng (Tổng hợp)
