Một ngôn ngữ bản địa ở Chile "tuyệt chủng" khi người cuối cùng biết ngôn ngữ này qua đời

Minh Hồng
Bà Cristina Calderon - người cuối cùng trên thế giới thông thạo ngôn ngữ Yamana đã qua đời hôm 16/2 vừa qua ở tuổi 93 vì COVID-19.

Yamana là 1 ngôn ngữ cổ bản địa có nguồn gốc từ cực nam xa xôi của Nam Mỹ và được cộng đồng người Yagan dùng để giao tiếp từ thời xa xưa. Người Yagan sinh sống trên các quần đảo ở cực nam châu Mỹ, nay thuộc Chile và Argentina, chỉ cách lục địa Nam Cực quanh năm băng giá không xa.

Cộng đồng người Yagan giao tiếp, giữ gìn và bảo tồn ngôn ngữ của dân tộc mình cho đến thế kỷ 21. Tuy nhiên, với số lượng cư dân ngày càng sụt giảm, Yamana đứng trước nguy cơ thất truyền. Năm 2003, sau khi chị gái mình qua đời vào năm 2003, cụ Cristina Calderon trở thành người cuối cùng trên thế giới có thể nói được ngôn ngữ này.

Và cách đây không lâu, hôm 16/2 vừa qua, cụ Calderon cũng qua đời ở tuổi 93 vì COVID-19, đánh dấu kết thúc đầy tiếc nuối cho ngôn ngữ cổ Yamana. Để lưu giữ ngôn ngữ cho dân tộc mình, trước khi qua đời, cụ bà đã cố gắng biên soạn một quyển từ điển bằng tiếng Yamana với các bản dịch sang tiếng Tây Ban Nha.

Một ngôn ngữ bản địa ở Chile
Bà Cristina Calderon là người cuối cùng nói tiếng Yamana của cộng đồng Yagan nhưng bà đã qua đời vào ngày 16/2 vừa qua vì COVID-19

Cụ bà Calderon sống trong một ngôi nhà đơn sơ và kiếm sống bằng nghề bán tất dệt kim ở thị trấn Villa Ukika của Chile, một thị trấn do người Yagan thành lập ở ngoại ô Puerto Williams.

Bà Lidia Gonzalez, con gái của cụ Calderon xúc động nói: "Sau khi mẹ ra đi, một phần quan trọng trong ký ức văn hóa của người dân chúng tôi đã không còn nữa. Nhưng khả năng bảo tồn và hệ thống hóa hóa ngôn ngữ Yamana vẫn còn". Được biết, bà Gonzalez hiện là một chính trị gia, cũng nằm trong nhóm soạn thảo hiến pháp mới của Chile.

Một ngôn ngữ bản địa ở Chile
Sự ra đi của cụ Calderon khiến người thân và cộng đồng người Yagan không khỏi tiếc nuối

Hiện cộng đồng người Yagan chỉ còn số lượng rất ít ỏi khoảng vài chục người. Qua nhiều thế hệ, những người Yagan đã không còn sử dụng ngôn ngữ Yamana nữa. Trong khi đó, Yamana vốn được coi là 1 dạng ngôn ngữ tự nhiên biệt lập, tức không có mối quan hệ phả hệ hoặc “di truyền” với các ngôn ngữ khác và rất khó xác định nguồn gốc.​

Đọc báo điện tử Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng nhanh chóng, thuận tiện và an toàn hơn trên các thiết bị di động với Ứng dụng TNTP&NĐ Online

Tải ngay ứng dụng TNTP&NĐ Online TẠI ĐÂY

Bạn đang đọc bài viết Một ngôn ngữ bản địa ở Chile "tuyệt chủng" khi người cuối cùng biết ngôn ngữ này qua đời tại chuyên mục Phóng Viên Nhỏ của Báo Thiếu niên Tiền phong & Nhi đồng. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng gửi về hòm thư banbientap@thieunien.vn.

Bài liên quan

Bài Phóng Viên Nhỏ khác

Cùng vẽ lên “Sắc màu trung thu”

Chào đón “mùa Trăng 2023”, một sân chơi thú vị dành riêng cho các họa sĩ nhí trên địa bàn Thủ đô sẽ diễn ra trong thời gian từ ngày 27/8-30/9. Đó là cuộc thi Mỹ thuật thiếu nhi Hà Nội “Sắc màu Trung thu” mùa thứ nhất - năm 2023, do Xưởng nghệ thuật ART TREE Việt Nam phối hợp cùng Trung tâm Văn hóa - Thông tin và Thể thao (VH-TT&TT) quận Tây Hồ tổ chức, với sự đồng hành của Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng.