Động đất là sự di chuyển đột ngột của các tảng đá trong lòng đất, có thể xảy ra vì nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Đại địa chấn: Động đất có thể xảy ra do sự giải phóng năng lượng từ sự đẩy lớn giữa các tảng kiến tạo trên mặt đất, gây ra các biến động và chấn động đất.
Động đất dưới biển: Sự cố diễn ra dưới lòng biển như động đất dưới biển, gây ra các sóng thần và tác động lớn đến khu vực ven biển.
Căng thẳng địa chấn: Sự chuyển động của tảng kiến tạo, đặc biệt là ở các biên động lớn, có thể gây ra cảm giác rung lắc và động đất.
Hoạt động núi lửa: Sự phun trào núi lửa có thể gây ra các trận động đất, đặc biệt là khi dòng dung nham nóng chảy xâm nhập vào các lớp đất và đá.
Hoạt động địa chất: Sự chuyển động của các tảng đá trong lòng đất do hoạt động địa chất như sự nứt rạn, sự đẩy và kéo giãn có thể gây ra động đất.
Hoạt động con người: Các hoạt động như khai thác dầu khí, mỏ, xây dựng hệ thống thủy điện cũng có thể gây ra động đất khi làm thay đổi cân bằng tự nhiên của địa chất.
Khi một hoặc kết hợp nhiều nguyên nhân trên xảy ra, năng lượng tích tụ trong lòng đất có thể trỗi dậy, dẫn đến các biến động và cảm giác rung chuyển mạnh mẽ, gây ra động đất.
Việt Nam thường xuyên chứng kiến các trận động đất nhỏ và trung bình, đặc biệt là ở các vùng có hoạt động địa chất như khu vực ven biển phía bắc và khu vực miền Trung. Tuy nhiên, các trận động đất ở Việt Nam thường ít cảm nhận được và gây ra ít thiệt hại so với các quốc gia nằm trên các vùng biển sâu hoặc biên giới tấp nập với các biên giới địa chấn. Điều này là do tầng đất phía trên dày hơn và cấu trúc đô thị không quá chịu tác động của động đất. Tuy nhiên, việc chuẩn bị và ứng phó với các trường hợp khẩn cấp vẫn rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho mọi người.
Khi động đất xảy ra, bạn cần thực hiện các biện pháp sau để đảm bảo an toàn cho bản thân và người xung quanh:
Bảo vệ bản thân: Nếu bạn đang ở trong nhà, tìm nơi chắc chắn như bàn, gầm bàn hoặc cột, tránh các vật dụng gần cửa sổ, tường hoặc các vật có thể rơi xuống. Nếu bạn đang ở ngoài trời, tránh xa các cấu trúc, cây cối, và đứng trên không.
Giữ vững vị trí: Nếu bạn đang lái xe, dừng lại ở nơi an toàn và tránh các khu vực có nguy cơ sạt lở hoặc sụp đổ.
Ngay lập tức tìm nơi an toàn: Sau khi động đất kết thúc, kiểm tra bản thân và người xung quanh để đảm bảo không có ai bị thương. Tìm nơi an toàn và tránh các khu vực có nguy cơ tiếp tục.
Đánh giá tình hình: Kiểm tra tình trạng của ngôi nhà hoặc cơ sở và đảm bảo không có nguy cơ sụp đổ hoặc rủi ro khác. Đánh giá tình hình an toàn và cung cấp sự giúp đỡ cho người cần thiết.
Lắng nghe tin tức cập nhật: Theo dõi tin tức và hướng dẫn của cơ quan cứu hộ địa phương để biết về tình hình và hướng dẫn cụ thể sau động đất.
Chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp tiếp theo: Chuẩn bị túi cứu thương hoặc túi sơ cứu, nước uống và thức ăn dự trữ, đèn pin, pin dự phòng, và các vật dụng cần thiết khác cho trường hợp cần thiết.
Lưu ý rằng an toàn là quan trọng nhất trong khi ứng phó với động đất, hãy luôn tuân thủ các hướng dẫn cụ thể từ các chuyên gia và cơ quan chính phủ và địa phương.