Hòa Bình vào một ngày đông buốt giá, khi những cơn gió vẫn hut hút trên từng cành cây ngọn cỏ, con đường vào xã Liên Sơn thăm thẳm, lầy lội vì những cơn mưa phùn. Lúc này, phía trước khoảnh sân ngôi trường THCS Liên Sơn chỉ có tiếng lá cây xào xạc, thi thoảng vọng lại tiếng các bạn học sinh đang đọc bài. Qua cánh cửa sổ, bóng dáng thầy Lê Thanh Nghị đang chăm chú giảng bài cho các bạn học sinh.
Thầy Lê Thanh Nghị tận tình giảng bài cho các bạn học sinh
Tháng 9 năm 2016, Phòng Giáo dục & Đào tạo huyện Lương Sơn tổ chức cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật đối với học sinh THCS trên toàn huyện. Thầy Nghị đã cùng bạn Lương Minh Hoàng, học sinh lớp 9A xây dựng ý tưởng làm ra một sản phẩm đem đến cuộc thi. Hoàng là một cậu bạn thông minh, đam mê nghiên cứu kỹ thuật.
Xuất phát từ những lần tan trường, thầy Nghị thấy hầu hết các bạn học sinh điều khiển xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm, mặc dù đã dán băng rôn, khẩu hiệu kêu gọi ở khắp nơi. Người thầy trẻ đã trăn trở tìm cách nào đó để mọi người khi ngồi trên xe máy, xe đạp điện buộc phải đội mũ đầy đủ để đảm bảo sức khỏe, tính mạng của bản thân và người xung quanh.
Từ đó, ý tưởng sáng tạo “Mũ bảo hiểm thông minh” ra đời, thầy Nghị đã cùng bạn Lương Minh Hoàng sáng tạo thành công chiếc mũ bảo hiểm với tính năng nhắc nhở người tham gia giao thông phải đội mũ trước khi chạy xe, nếu không đội mũ bảo hiểm thì sẽ không thể nổ máy. Đây là ý tưởng có ý nghĩa to lớn nhằm nâng cao ý thức, văn hóa của người tham gia giao thông.
Thầy Nghị cùng học trò Lương Minh Hoàng miệt mài chế tạo "mũ bảo hiểm thông minh"
Với sản phẩm “mũ bảo hiểm thông minh”, Hoàng mong muốn sẽ lan tỏa hơn nữa tới người tham gia giao thông trong việc nâng cao, ý thức khi đi trên đường để giảm thiểu hậu quả mà tai nạn giao thông gây ra cho chính bản thân và người xung quanh.
"Đây thực sự là sân chơi mà em mong muốn sẽ lan tỏa đến với nhiều bạn học sinh khác đam mê nghiên cứu kỹ thuật. Điều này giúp chúng em học đi đôi với hành, việc vận dụng kiến thức vào thực nghiệm sẽ giúp chúng em tránh được việc phải lãng phí thời gian vào các trò chơi vô bổ khác", Hoàng chia sẻ.
Gần 2 tháng ròng, hai thầy trò cứ ngoài giờ lên lớp lại miệt mài lao vào thực hiện ý tưởng. Những ngày đầu, khó khăn nhất, là việc chọn linh kiện, vật liệu và phương tiện để thử nghiệm. Gần một tháng tìm đủ mọi phương án, cả hai thầy trò đã đi đến thống nhất sử dụng các linh kiện điện tử hỏng và phần "ruột" bộ điều khiển của chiếc ôtô đồ chơi của trẻ em để phục vụ cho ý tưởng của mình.
Khi thấy 2 thầy trò "bí" không có phương tiện để thử nghiệm, cô Chu Lương, giáo viên chủ nhiệm lớp Hoàng đã nhiệt tình mang chiếc xe máy điện của gia đình giúp thầy Nghị và Hoàng sử dụng.
"Chiếc mũ thông minh" được thử nghiệm trên một chiếc mũ thời trang để giảm chi phí
Để cho mũ bảo hiểm và chiếc xe đạp điện ăn nhịp vận hành theo nguyên lý cảm biến, chiếc mũ được lắp một bộ phận điện tử có cảm biến ở ngay rìa và một công tắc nhỏ ở trên đỉnh của mũ. Ở rìa mũ còn có một chiếc ăngten thu nhận sóng. Đồng thời, chiếc xe máy điện cũng được lắp một bộ biến trở ở trong cốp với các linh kiện điện tử được nhặt nhạnh từ đồ bỏ đi.
Muốn chiếc xe vận hành, người điều khiển xe buộc phải đội mũ bảo hiểm mới khởi động được máy nổ. Khi mũ bảo hiểm được đội lên đầu, công tác nguồn sẽ khởi động, chiếc xe phát ra tín hiệu nhận "lệnh" thì xe mới nổ máy được.
Nói về nguyên lý hoạt động, bạn Hoàng cho biết: Khi đội mũ, mạch điện ở mũ sẽ phát ra tần số sóng và mạch trên xe nhận tần số sóng sẽ đóng zơle mạch điện vận hành và đóng mạch điện phát ra âm thanh tuyên truyền giao thông với nội dung: "Chúc quý khách thượng lộ bình an. Học sinh trường THCS Liên Sơn luôn chấp hành luật giao thông".
Thầy Nghị chia sẻ: "Khó khăn lớn nhất khi vận hành là các bộ phận do có từ trường nên rất dễ bị nhiễu sóng làm cho xe và mũ không cùng một mối liên hệ với nhau. Phải qua 3 lần xử lý, tách rời các bộ phận với nhau tạo những khoảng cách hợp lý thì chiếc mũ mới hoạt động trơn tru. Sau hơn hai tháng miệt mài làm việc, tôi và em Hoàng đã hoàn thành sản phẩm với tên gọi "mũ bảo hiểm thông minh" đem đi dự thi tại cấp huyện và tỉnh. Sản phẩm mang đi dự thi đã đạt 2 giải nhì do Phòng GD&ĐT huyện Lương Sơn và Sở Khoa học Công nghệ Hòa Bình tổ chức".
Thầy Nghị cùng học trò đấu nối các mạch điện trong xe máy điện
Mới đây, sản phẩm đã đạt giải nhất ở thể loại Khoa giáo trong liên hoan phim quốc gia về an toàn giao thông do Ủy ban ATGT quốc gia phối hợp với Cục Cảnh sát giao thông tổ chức.
Hoàng cười hiền khô khi nói về sản phẩm phối hợp làm với thầy: “Từ nhỏ em đã đam mê nghiên cứu các kỹ thuật ứng dụng. Không biết bao lần em đã phá hỏng đồ điện tử trong nhà chỉ vì muốn được tìm tòi nguyên lý hoạt động của vật dụng.
Quy trình làm mũ bảo hiểm thông minh cũng không phức tạp, không tốn kém, nhưng làm sao làm để nó vận hành được đã khiến em và thầy nhiều hôm mất ngủ. Em nghĩ, để chiếc mũ đi đến thực tế và mang lại ứng dụng cao trong cuộc sống thì cần phải cải tiến nhiều sao cho đảm bảo thẩm mỹ, sự tiện dụng hơn nữa”.
Theo An ninh Thủ đô
