Từ một người ăn xin
Một người đàn bà ăn xin đã đến cửa nhà tôi, xin mẹ tôi ít tiền. Áo quần bà nhàu nát, cũ rích, thân hình nhỏ nhắn và có vẻ nhanh nhẹn như vậy mà đi ăn xin thật rất khó chấp nhận. Tôi nghĩ, mẹ sẽ hào phóng cho người ăn xin ít tiền để bà ta đi nhanh. Nhưng mẹ tôi chỉ vào con đường trước nhà, ngay chỗ người ăn xin đứng và nói: "Bà giúp tôi dọn dẹp sạch sẽ con đường này, tôi sẽ trả tiền công xứng đáng cho bà!".
Người ăn xin tức giận nói: "Bà đã không muốn cho tôi thì thôi, sao bà lại bắt tôi phải quét dọn con đường chung của nhà nước?" Mẹ tôi không tức giận. Mẹ bắt tay vào quét dọn khúc đường ngay chỗ người ăn xin đứng rồi nói: "Bà thấy đấy, tôi có thể làm việc, vậy tại sao bà không thể làm điều đó?".
Người ăn xin đứng lặng im hồi lâu. Bà nhìn mẹ với ánh mắt lạ lùng và cuối cùng cũng bắt tay vào quét dọn cả con đường. Sau khi hoàn tất công việc, mặt bà ăn xin bám rất nhiều bụi, mồ hôi ướt đẫm cả áo. Mẹ tôi đưa cho người ăn xin một chiếc khăn ướt và một ly nước chanh lạnh. Bà ta cẩn thận lau mặt và cổ, chiếc khăn màu trắng biến thành màu đen. Mẹ tôi trả cho người ăn xin số tiền nhiều hơn số tiền mà người lao động phổ thông có thể nhận được. Các nhà sống hai bên con đường thấy bà ăn xin tự nguyện quét dọn sạch sẽ đoạn đường trước nhà mình nên kẻ ít người nhiều đều cho bà ít. Người ăn xin cầm lấy tiền, cảm động: "Cảm ơn mọi người, nhất là cảm ơn bà", Mẹ tôi nói: "Bà không phải cảm ơn đâu. Đó là tiền công của bà kiếm được bằng chính sức lao động của mình”. Người ăn xin nói: "Cuộc đời tôi sẽ chẳng bao giờ quên ngày hôm nay", rồi cúi chào mẹ tôi và mọi người rồi bước đi.
Những câu chuyện tiếp theo
Vài ngày sau, có một người ăn xin khác lại đến trước cửa nhà tôi, hỏi xin tiền. Mẹ tôi bảo sẽ cho tiền nếu dọn dẹp sạch sẽ con đường mặc dù con đường vừa mới dọn. Tôi không hiểu, hỏi mẹ. Mẹ nói: "Con đường không cần thiết phải quét dọn nhiều đến thế, mẹ chỉ muốn giúp những người này hiểu được giá trị của đồng tiền do chính sức lao động của mình”. Tôi băn khoăn: “Vậy sao mẹ không nói thẳng ra với họ như vậy có hơn không…". Mẹ cốc nhẹ vào đầu tôi: "Đối với nhiều người, việc mình nói cho họ hiểu và việc họ tự hiểu ra rất khác nhau con ạ". Sau đó, một vài người ăn xin khác lại đến, lần nào mẹ tôi cũng yêu cầu họ quét dọn con đường mặc dù không cần thiết phải làm như thế.
Khi việc tốt được tiếp nối…
Bẵng đi khá lâu, một hôm mẹ con tôi đang ở nhà thì có một người đàn bà ăn mặc rất đàng hoàng, lịch sự tìm đến nhà tôi. Bà ta nắm bàn tay của mẹ tôi, cảm động và nói: "Nếu không có bà, tôi là một kẻ ăn xin. Bởi vì sau khi bà bảo tôi quét dọn con đường, bây giờ tôi đã trở thành chủ của một công ty chuyên về giúp việc nhà!". Mặc dù mẹ nói đó là công sức của tự thân mỗi người, bà ta vẫn rối rít cảm ơn mẹ đã giúp bà học được nhiều điều, kể cả việc bà đã giúp một số người ăn xin khác vào làm việc trong công ty. Bà ấy cảm ơn mẹ tôi đã giúp bà học được một bài học lớn trong đời…
Nguyễn Thị Thu Hiền
(Số nhà 114 đường Thái Thị Bôi, TP. Đà Nẵng)
