Mặt Trăng: Nóng hay lạnh?

NN
Mặt Trăng thường được hình dung như một khối đá lạnh lẽo, cằn cỗi và không có sự sống. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiệt độ trên bề mặt Mặt Trăng có thể dao động cực kỳ mạnh, lên tới 200 độ C vào ban ngày khi ánh sáng Mặt Trời chiếu trực tiếp. Ngược lại, khi đêm buông xuống, nhiệt độ có thể giảm sâu đến -173 độ C.

Thực ra hành tinh này không lạnh lẽo như chúng ta thường nghĩ, ít nhất là không phải lúc nào cũng lạnh như vậy. Cũng giống như Trái Đất, nhiệt độ bề mặt Mặt Trăng thay đổi tùy thời điểm được Mặt Trời chiếu sáng, nhưng với mức độ lớn hơn nhiều.

Giáo sư thiên văn học John Monnier ở Trường đại học Michigan, Mỹ, cho biết nhiệt độ trên Mặt Trăng thay đổi từ cực nóng đến cực lạnh. Có lúc ở đây lạnh đến âm 100 độ C, có lúc nóng trên 100 độ C.

Ngược lại, nhiệt độ bề mặt Trái Đất chỉ dao động trong khoảng âm 89 đến 57 độ C.

Mặc dù Trái Đất và Mặt Trăng cách Mặt Trời gần như nhau, khoảng 150 triệu km, nhưng có một số yếu tố khiến cho nhiệt độ trên hai hành tinh này khác nhau nhiều như vậy.

Thứ nhất, Trái Đất có khí quyển giữ lại nhiệt ở mức độ phù hợp để sự sống tồn tại được, còn Mặt Trăng không có khí quyển nên dễ bị ảnh hưởng bởi sức nóng của Mặt Trời.

Thứ hai, Trái Đất có những đại dương mênh mông, giúp hấp thụ và cất giữ năng lượng Mặt Trời rồi từ từ giải phóng nhiệt này vào ban đêm. Ngược lại, Mặt Trăng chỉ toàn đá bị nung nóng khi được chiếu sáng và nguội lạnh khi không có ánh sáng Mặt Trời.

Hơn nữa, một ngày trên Mặt Trăng dài xấp xỉ một tháng trên Trái Đất nên bề mặt của nó phơi sáng hoặc khuất sáng trong những khoảng thời gian rất dài.

Đất trên Mặt Trăng, hay còn gọi là regolith, là một vật chất cách nhiệt cực kỳ tốt. Vì thế, ngay cả dưới ánh sáng hay trong bóng tối, bề mặt Mặt Trăng vẫn ổn định là nóng hoặc lạnh.

Regolith là chất cách nhiệt tốt nhưng lại không phải là chất dẫn nhiệt tốt. Trong các chuyến bay Apollo 15 và 17, các nhà du hành vũ trụ đã đo nhiệt bên dưới bề mặt Mặt Trăng. Nhiệt độ trung bình ở độ sâu 35cm cao hơn bề mặt từ 40 đến 45 độ K.

Theo thông tin từ NASA, nhiệt độ ở gần xích đạo Mặt Trăng có thể lên đến 121 độ C dưới nắng Mặt Trời và lạnh âm 133 độ C trong bóng tối. Tính trong Hệ Mặt Trời, dao động nhiệt độ trên Mặt Trăng đứng thứ 2, sau sao Thủy.

Vào tháng 7/2009, tàu thám hiểm Lunar Reconnaissance Orbiter đã đo được nhiệt độ ở một số vùng bóng râm trong các hố va chạm luôn ổn định ở mức 17 độ K. Các nhà khoa học cho rằng đây là một điều kiện thuận lợi để xây dựng nơi trú ngụ cho con người trên Mặt Trăng.

Nhưng cũng có một số khu vực có thể là lạnh nhất trong Hệ Mặt Trời, chẳng hạn như các hố va chạm ở cực Nam bị che khuất vĩnh viễn.

Những nơi này không có ánh sáng trực tiếp từ Mặt Trời và cũng không có các nguồn nhiệt thứ cấp như là bức xạ mặt trời phản chiếu từ các khu vực gần đó. Vì thế, nhiệt độ ở đây có thể xuống tới âm 248 độ C hoặc thấp hơn nữa.

Hiểu được cách thay đổi nhiệt độ ở những vùng khác nhau trên Mặt Trăng rất quan trọng cho hoạt động thám hiểm trong tương lai.

Giáo sư Monnier nói: "Nếu chúng ta muốn có một nơi để sống dài ngày, chẳng hạn như một căn cứ trên Mặt Trăng hay muốn các thiết bị khoa học hoạt động được, thì tất nhiên chúng ta phải biết nhiệt độ và sự thay đổi của nhiệt độ để có thể tạo ra được những thứ tồn tại được lâu".

 

 

Đọc báo điện tử Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng nhanh chóng, thuận tiện và an toàn hơn trên các thiết bị di động với Ứng dụng TNTP&NĐ Online

Tải ngay ứng dụng TNTP&NĐ Online TẠI ĐÂY

Bạn đang đọc bài viết Mặt Trăng: Nóng hay lạnh? tại chuyên mục Khám Phá của Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng. Mọi thông tin góp ý và chia sẻ, xin vui lòng gửi về hòm thư banbientap@thieunien.vn.

Bài liên quan

Bài Khám Phá khác

Cửa Bắc - Cổng thành in ký ức

Nếu bạn đang tìm kiếm một địa điểm vừa mang dấu ấn lịch sử vừa sở hữu vẻ đẹp cổ kính để khám phá thì Cửa Bắc ở Hà Nội chính là một lựa chọn không thể bỏ qua đâu nhé!

Sân chơi vui mê tơi

Nếu bạn từng mơ ước một lần được hóa thân thành Thánh Gióng, cưỡi ngựa sắt, vung roi thần trừ giặc thì sân chơi hòa nhập Thánh Gióng tại Vườn Giám thuộc Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (quận Đống Đa, Hà Nội) là điểm đến không thể bỏ qua trong mùa Hè này đấy!

Khám phá Thảo Cầm Viên

Nằm giữa trung tâm TP Hồ Chí Minh, Thảo Cầm Viên là một khu vui chơi với nhiều trò chơi thú vị, đồng thời cũng là “ngôi nhà chung” của hàng ngàn loài động vật quý hiếm. Tớ mong được khám phá nơi này từ lâu lắm rồi, vì thế nhân dịp nhóc em họ từ quê ra chơi, tớ liền xin mẹ cho đi Thảo Cầm Viên và thật sung sướng vì mẹ đã gật đầu cái rụp.

"Hóa thạch sống" của Trái Đất

Nhà tự nhiên học Charles Darwin là người đầu tiên đặt ra thuật ngữ "hóa thạch sống" vào năm 1859. Đây là thuật ngữ chỉ những loài gần như không tiến hóa trong hàng triệu, thậm chí hàng trăm triệu năm và có vẻ ngoài giống hệt tổ tiên của chúng.

"Viên ngọc đỏ" của tháng Ba

Khi hoa gạo nở là những đợt lạnh cuối cùng sắp đi qua, cái lạnh thưa thớt dần và chuẩn bị chuyển tiếp sang mùa hè. Ca dao từ xưa đã coi hoa gạo như một tín hiệu dự báo thời tiết. Ở thôn Tân Mỹ, xã Lãng Sơn (huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang) có một cây gạo cổ thụ mỗi khi nở hoa là đỏ rực rỡ cả một góc trời.

Bất ngờ với những trái tim "kỳ quặc"

Thế giới động vật có rất trái tim “kì quặc” nhiều điều kỳ thú. Chỉ riêng câu chuyện xung quanh trái tim của các loài động vật thôi cũng đủ khiến bạn “Mắt chữ A, mồm chữ O” luôn đó.