Ngày 16/6, ESA chính thức công bố loạt hình ảnh đầu tiên từ sứ mệnh Proba-3 – nhiệm vụ sử dụng hai vệ tinh bay theo đội hình chính xác để tạo ra hiện tượng nhật thực nhân tạo. Trong đó, một vệ tinh đóng vai trò “che Mặt Trời”, tương tự như Mặt Trăng trong nhật thực tự nhiên; vệ tinh còn lại mang theo kính viễn vọng đặc biệt để ghi lại hình ảnh của vành nhật hoa lớp khí nóng bao quanh Mặt Trời.
Thông thường, vành nhật hoa chỉ có thể quan sát rõ trong vài phút ngắn ngủi của nhật thực toàn phần, vì ánh sáng từ đĩa Mặt Trời chói gấp cả triệu lần. Do đó, việc mô phỏng nhật thực trong không gian giúp giới khoa học có thêm thời gian và điều kiện lý tưởng để nghiên cứu các hiện tượng như gió Mặt Trời hay cơn phun trào vành nhật hoa (CME) – những yếu tố có thể ảnh hưởng đến hệ thống điện và liên lạc trên Trái Đất.
Trong lần thử nghiệm vào tháng 3, hai vệ tinh của Proba-3 gồm Coronagraph và Occulter đã bay cách nhau đúng 150 mét với độ chính xác đến từng milimet. Vệ tinh Occulter che khuất Mặt Trời, tạo bóng lên thiết bị ASPIICS cực nhạy trên vệ tinh Coronagraph, giúp thu được hình ảnh rõ nét của vành nhật hoa.
Mỗi bức ảnh hoàn chỉnh được tạo từ ba hình ảnh riêng biệt với thời gian phơi sáng khác nhau, sau đó được xử lý tại Trung tâm khoa học ASPIICS thuộc Đài quan sát Hoàng gia Bỉ. "Việc ghép ba hình ảnh với độ phơi sáng khác nhau cho phép chúng tôi tái hiện được toàn bộ cấu trúc của vành nhật hoa từ vùng sáng gần đĩa Mặt Trời đến rìa tối mờ ở xa", nhà khoa học Andrei Zhukov cho biết.
Proba-3 được phóng lên từ Ấn Độ hồi tháng 12/2024, hoạt động trên quỹ đạo hình elip với điểm xa nhất cách Trái Đất tới 60.000 km. Hai vệ tinh chỉ thực hiện bay theo đội hình ở gần điểm viễn điểm nơi lực hấp dẫn và lực cản khí quyển yếu nhất, giúp tiết kiệm nhiên liệu. Trong suốt nhiệm vụ kéo dài hai năm, Proba-3 dự kiến ghi lại khoảng 1.000 giờ hình ảnh về vành nhật hoa, phục vụ nghiên cứu chuyên sâu về Mặt Trời và môi trường không gian gần Trái Đất.
