So với những dịp khác, trò chơi dân gian ngày Tết thì các trò chơi dân gian tại các lễ hội có phần đặc biệt hơn với bầu không khí sôi động, rạo rực tinh thần đua tranh và đầy ắp tiếng cười.
Những trò chơi này đã ăn sâu vào tiềm thức tuổi thơ của biết bao thế hệ người Việt ở nhiều miền quê khác nhau trên mảnh đất thân thương hình chữ “S.” Trong đó có những trò chơi hiện vẫn còn sức hút mỗi dịp Tết đến xuân về, như trò: đánh đu, kéo co, chọi gà…
Lễ hội vốn mang nhiều giá trị văn hóa cần được bảo tồn và duy trì phát triển. Đó là cội nguồn tâm linh to lớn của nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc Việt. Tiêu biểu trong các lễ hội, thì lễ hội ở các vùng miền đồng bằng được đánh giá mang nhiều màu sắc và ý nghĩa to lớn. Lễ hội Đền Hai Giáp - Đền Ba Giáp là một trong những lễ hội đó.
Những hình ảnh vui tươi từ lễ hội làng quê mang nhiều giá trị văn hóa tươi đẹp.
Tại lễ hội nhiều trò chơi dân gian được tổ chức như múa lân, bịt mắt bắt dê, cờ ô quan, đi cầu kiều thu hút được nhiều bạn học sinh tham gia.
Lễ hội Đền Hai Giáp - Ba Giáp được đánh giá là lễ hội vùng đồng bằng văn hóa mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp, có giá trị lịch sử văn hóa lâu đời với những nghi thức trang nghiêm. Lễ hội thu hút nhiều du khách thập phương tham gia mỗi khi tổ chức. Đồng thời trong lễ hội nhiều trò chơi mang đậm tính dân tộc được tổ chức để các em bé vui chơi trong những ngày lễ hội.
Lễ hội dân gian tại đây, được nhấn mạnh tới giá trị nhân văn, đặc biệt là yếu tố văn hóa đạo đức trong tín ngưỡng dân gian có giá trị đặc thù nhằm củng cố, bảo vệ đức tin thiêng liêng trong cộng đồng, đồng thời cũng chứa đựng những chuẩn mực đạo đức, mang tính nhân loại. Đó là tình thương đồng loại, hướng thiện, ngừa ác…
Trong lễ hội các trò chơi dân gian được diễn ra sôi động như trò chơi “Bịt mắt bắt dê” đó là có một số người chơi hoặc là hai hoặc nhiều người, trong đó chỉ duy nhất một người bị “bịt mắt” còn những người khác làm “dê”. Những người còn lại đứng nắm tay nhau xung quanh vòng tròn vây quanh, không cho những người chơi vượt ra khỏi vòng. Thay vì mang áo tơi lá và đeo lục lạc tạo âm thanh như trước, thì “dê” được thả vào trong vòng tròn, kêu lên “be h…e…e…” “Dê” nào bị người “bịt mắt” chạm được vào người khoảng 20 giây thì chiến thắng.
Trò chơi bịt mắt bắt dê được đông đảo các bạn thiếu niên tham gia.
Thể lệ trò chơi.
Trò chơi “leo cầu ngô” chính là phần được các bạn thiếu niên mong đợi nhất mỗi dịp hội làng được tổ chức.
3 cây tre được chụm vào nhau và đóng chắc xuống đáy ao. Từ vị trí chụm lại của 3 cây tre, một sợi dây khác được buông thõng xuống nối với 1 cây tre khác nằm cao ngang hơn mặt nước ao một chút. Phần đầu của cây tre ở trên bờ.
Luật chơi khá đơn giản: nếu ai đi thăng bằng trên cây tre này ra và bắt được con vịt đầu cầu sẽ thắng. Tuy nhiên do tre tươi, trơn và việc giữ thăng bằng không hề đơn giản đòi hỏi sự nhanh nhẹn, khéo léo.
Liên tục những cú “đáp” mặt ao của các cậu bé đã mang lại tiếng cười sảng khoái cho mọi người.
Tiếp đó là trò chơi đập niêu đất cũng là trò chơi dân gian khá phổ biến ở nhiều làng quê miền Bắc. Trò chơi thường diễn ra ở sân đình hay trên sân rộng. Trước khi chơi, người ta trồng ở giữa sân hai chiếc cột cách nhau 5m, buộc dây thừng nối 2 thân cột làm giá treo niêu. Một vạch mốc cách giá treo niêu khoảng 3 đến 5m được kẻ làm điểm xuất phát.
Trước khi chơi, trọng tài sẽ trao cho người chơi một chiếc gậy dài khoảng 50cm, những người tham gia chơi đứng dưới vạch mốc và bị bịt mắt nên họ phải định hình hướng đi và ước lượng khoảng cách treo niêu để đập cho trúng một trong những chiếc niêu đang treo trên dây. Người đập trúng niêu sẽ có được phần thưởng ghi trong mảnh giấy nhỏ trong chiếc niêu bị đập vỡ…
Những trò chơi đấu trí như cờ tướng, cờ vua cũng thu hút nhiều các bạn học sinh tham gia.
Nhiều trẻ em tham gia vào các hoạt động trong lễ hội mang lại nhiều giá trị văn hóa. Đó là việc kế thừa những giá trị truyền thống dân tộc quý báu. Góp phần làm nên những giá trị văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc.
Trường Sang
