Những ngày giáp Tết

Bạn à, rồi năm tháng trôi qua, một lúc nào đó theo ký ức trở lại với tuổi thơ, bạn sẽ thấy hạnh phúc đôi khi là điều gì đó thật giản dị. Giản dị như cách chúng mình đón nhận từng hơi thở mỗi ngày.

Cô giáo Phạm Phương Liên - Hiệu trưởng trường Tiểu học Tô Hiến Thành, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội (trong ảnh) đã bước cùng chuyến tàu mùa xuân của Khu vườn Tuổi hồng để được trở về với tuổi thơ những ngày giáp Tết. Còn ở nơi bạn, Tết đã về chưa?

Chỉ còn ít ngày nữa thôi là đến Tết. Những ngày này, có lẽ trong lòng những người con xa quê như tôi đều thấy rưng rưng một nỗi nhớ nhà, nhớ quê da diết.

Tôi nhớ như in những ngày giáp Tết của nhiều năm trước khi ngồi cạnh xem ông nội chẻ lạt gói bánh chưng. Bao nhiêu dây lạt đều tăm tắp cứ theo lượt dao của ông rơi xuống. Tôi ngồi bên cạnh nhặt từng cái, buộc lại thành bó đều tăm tắp. Giờ ông đã ngoài tám mươi rồi, sức khỏe cũng yếu đi nhiều, việc ấy con cháu cũng không ai để cho ông làm nữa, mặc dù lúc nào ông cũng kêu buồn chân buồn tay lắm.

Bà nội đi chợ mua nào là lá dong, gạo nếp, là thịt, là nấm hương, mộc nhĩ... Mỗi lần đi chợ về, bà mua nhiều ơi là nhiều thứ mà vẫn thấy hình như chưa đủ. Hai chị em tôi nhận ngay nhiệm vụ rửa lá dong và lau thật khô.

Bố cùng các chú đi tảo mộ, thắp hương cho các cụ. Mấy em bé con nhà chú cũng lăng xăng theo sau bố, vừa đi vừa trò chuyện, không dám trêu đùa nhau như mọi ngày. Dường như chúng cũng hiểu rằng mình đang cùng người lớn thực hiện một công việc rất “hệ trọng”.

Ngày 29-30 Tết có lẽ là những ngày vui nhất. Nồi bánh chưng bố tự tay gói lúc nào cũng có thêm vài chiếc bánh nhỏ cho hai chị em. Chị em tôi phân công nhau trông cho nồi bánh luôn đều lửa và tất nhiên không quên lùi thêm mấy củ khoai nướng. Những củ khoai to bằng nắm tay được ủ trong than lửa chín đều, xém vỏ, bẻ đôi ra chao ôi là bùi và thơm. Mặt hai chị em đều tèm lem vì nhọ than nhưng má đứa nào cũng đỏ hây hây như trái bồ quân. Vừa ăn vừa xuýt xoa, miệng thở đầy hơi khói mà sao cảm giác sung sướng đến lạ. Có lẽ khoai nướng và sắn nướng là những món ăn giản dị, dân dã nhưng vô cùng thơm ngon trong ký ức của đám trẻ quê chúng tôi những ngày thơ ấu…

Nhớ có năm bố gói bánh vào chiều muộn, nồi bánh phải luộc qua đêm, hai chị em tôi ngủ gà ngủ gật nhưng chẳng đứa nào lên giường đi ngủ. Bởi làm sao có thể bỏ lỡ giây phút bánh chín, được cùng bố vớt từng chiếc bánh trước làn khói trong nồi bốc lên nghi ngút.

Trong lúc chúng tôi ngồi canh nồi bánh, mẹ bận bày mâm ngũ quả, cắm hoa, luộc gà, đồ xôi chuẩn bị đón Giao thừa. Đêm Ba mươi, nhà ai cũng tất bật. Bàn thờ đã được lau sạch trang nghiêm, khói hương thơm như sợi dây kết nối giữa tổ tiên với con cháu và đất trời. Ai cũng luôn tay luôn chân, tinh thần khẩn trương nhưng nhà ai cũng rộn vui tiếng nói, tiếng cười, tiếng nhắc nhau mau hoàn thành mọi việc để khỏi “giông” khi sang năm mới! Khay bánh kẹo Tết của mẹ luôn là thứ chị em tôi háo hức nhất. Ngay cả những khoảng thời gian sau này khi đã lớn, đi học xa nhà rồi được về nghỉ Tết thì khay bánh kẹo ấy vẫn luôn là điều tò mò của cả hai chị em: Không biết năm nay mẹ mua kẹo gì, làm mứt gì để đãi khách? Dù tôi biết chắc trong mấy Tết hai chị em tôi đi đến đâu, tới nhà ai cũng có cả khay kẹo mứt mời gọi rồi.

Bố tôi là “thuyền trưởng”. Truyền thống gia đình năm nào cũng vậy, sáng mồng Một Tết, các cô chú, các em đều tập trung tại nhà tôi để chúc Tết ông bà và cùng nhau ăn bữa cơm đầu tiên của năm mới. Trong nhà rộn rã tiếng chúc tụng rồi chia vui và nói cười rổn rảng. Các anh chị em chúng tôi đứa nào thi đỗ trường chuyên, đứa nào đã vào đại học, đứa nào mới qua “lớp đại học chữ to”... cũng đều được mừng tuổi bằng phong bao lì xì tươi rói.

Khi lớn dần lên, tôi không còn chỉ biết háo hức đợi tiền mừng tuổi mà còn biết chúc những lời đẹp nhất, biết ân cần chăm sóc cả ông bà, bố mẹ và các em nhỏ nữa. Tôi là con gái lớn, là chị cả của một bầy em nhỏ. Bố hay nhắc tôi là “đầu tàu” thì phải thật gương mẫu. Quả thật, ý thức mình là chị lớn trong nhà, đôi lúc cũng cho tôi cảm giác “oai một chút”. Tuy nhiên ở trong sâu thẳm tâm hồn, tôi dường như lúc nào cũng muốn mình bé mãi trong tình yêu thương của bố mẹ thôi.

Lại một cái Tết nữa sắp về đến ngõ. Tôi không còn là cô bé nhóc ngày nào háo hức canh nồi bánh rồi đợi năm mới để được tiền mừng tuổi nữa. Tôi chỉ thầm mong nguyện ông bà, bố mẹ và gia đình luôn bình an, mạnh khỏe để thấy mình “giàu có” vì mọi điều xung quanh vẫn ổn, luôn có gia đình là chỗ dựa và quan trọng hơn là có một chốn bình yên để trở về…