Đuối nước là vấn đề nóng trong công tác bảo vệ trẻ em
Theo Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế), tại Việt Nam, từ năm 2021 đến nay, mỗi năm có gần 2.000 trẻ em bị đuối nước. Ở những vùng càng khó khăn thì nguy cơ đuối nước càng cao. Yếu tố nguy cơ gây đuối nước ở trẻ em, đó là trẻ chơi ở gần nước thiếu sự giám sát của người lớn và thiếu kỹ năng bơi an toàn trong môi trường nước; do sử dụng phương tiện di chuyển đường thủy không an toàn hoặc quá đông mà không có phương tiện bảo hộ như phao, áo phao; thiên tai, thảm họa thiên nhiên.
Thực tế đời sống cho thấy nhiều trẻ em vùng nông thôn, vùng ven sông suối, ao hồ thiếu được giáo dục bài bản về kỹ năng bơi, kỹ thuật an toàn khi đến nước; việc cứu hộ, sơ cứu ban đầu tại cơ sở chưa được phổ cập đủ. Khi mùa hè và thời tiết mưa lớn kéo dài, trẻ em thường chơi gần khe suối, ao, sông mà thiếu sự giám sát, từ đó dẫn tới những vụ tai nạn rất thương tâm.
Có thể khẳng định rằng đuối nước vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em Việt Nam, đòi hỏi cần có sự quan tâm cấp thiết từ cộng đồng, nhà trường và gia đình. Từ đó, cần có những phương pháp truyền thông cụ thể để trẻ em hiểu về đuối nước và có biện pháp phòng tránh.
Nâng cao công tác truyền thông về đuối nước qua các cuộc thi
Trước thực trạng nguy cơ cao, nhiều tỉnh, thành phố và tổ chức đã khởi động các chương trình tuyên truyền, sân chơi dành cho thiếu niên, nhi đồng nhằm mục tiêu: Nâng cao nhận thức về đuối nước, trang bị kiến thức an toàn với nước, và học cách sơ cứu ban đầu khi gặp tai nạn.
Mới đây, Chi cục Dân số trẻ em và Phòng chống tệ nạn xã hội Hà Nội phối hợp với UBND xã Hồng Sơn và tổ chức Campaign for Tobacco-Free Kids tổ chức Cuộc thi kiến thức về phòng, chống đuối nước trẻ em năm 2025.
Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số trẻ em và Phòng chống tệ nạn xã hội Hà Nội (Sở Y tế Hà Nội) Đặng Ngọc Hà cho biết, mỗi năm, cả nước cũng như TP. Hà Nội vẫn còn ghi nhận nhiều trường hợp trẻ em bị tử vong do đuối nước. Nguyên nhân chủ yếu là do các em thiếu kỹ năng phòng tránh, thiếu sự quan sát của người lớn và còn chủ quan trong việc vui chơi gần sông, hồ, ao, suối…
Cuộc thi kiến thức về phòng, chống đuối nước trẻ em năm 2025 là một hoạt động thiết thực, ý nghĩa nhằm trang bị cho các em những kiến thức, kỹ năng cơ bản để phòng tránh tai nạn đuối nước – một trong những nguy cơ hàng đầu đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của trẻ em hiện nay. Cuộc thi cũng sẽ góp phần nâng cao các kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết trình của trẻ em; tạo sân chơi bổ ích, khuyến khích trẻ em tìm hiểu, thực hành các kỹ năng phòng, chống đuối nước.
Hướng tới thông điệp ý nghĩa “Cùng hành động để không còn trẻ em bị đuối nước”, mùa hè 2025, Nhà thiếu nhi tỉnh Quảng Trị, Sở Y tế tỉnh Quảng Trị đã tổ chức cuộc thi Tìm hiểu kiến thức và kỹ năng về phòng, chống đuối nước cho trẻ em.
Cuộc thi đã giúp nâng cao nhận thức, trách nhiệm, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền, các ngành, gia đình và xã hội về ý nghĩa, tầm quan trọng của Ngày Thế giới Phòng chống đuối nước 25/7 hằng năm và công tác phòng tránh đuối nước cho trẻ em; đồng thời nâng cao nhận thức, vai trò, trách nhiệm của gia đình trong việc tạo môi trường sống an toàn, lành mạnh.
Thông qua cuộc thi giúp thúc đẩy thực hiện có hiệu quả các quy định của pháp luật, chương trình phòng, chống tai nạn thương tích nhằm giảm thiểu tình trạng trẻ em bị tử vong do đuối nước cũng như đẩy mạnh sự cam kết, quan tâm, đầu tư hơn nữa của chính quyền, các ban, ngành liên quan trong việc tạo cho các em có kỹ năng an toàn trong môi trường nước.
Việc kết hợp “học - chơi - trải nghiệm” được đánh giá là phương pháp hiệu quả để trẻ tiếp nhận thông tin và ghi nhớ kỹ năng phòng tránh đuối nước lâu hơn. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên, tình nguyện viên được đào tạo sơ cứu ban đầu giúp nâng cao khả năng ứng phó khi có sự cố xảy ra.
Nằm trong chuỗi hoạt động nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng chống đuối nước cho thiếu nhi, Báo Thiếu niên Tiền phong & Nhi đồng phối hợp cùng tổ chức Campaign For Tobacco‑Free Kids (CTFK) đã phát động cuộc thi mang tên “Đuối nước – Các bước phòng ngừa” dành cho trẻ em từ 4 đến 15 tuổi trên toàn quốc. Cuộc thi được thiết kế nhằm tuyên truyền và nâng cao nhận thức về phòng chống tai nạn đuối nước, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em Việt Nam. Thông qua các hoạt động sáng tạo của thiếu nhi như vẽ tranh, viết thông điệp, đóng kịch nhỏ, quay video ngắn đã lan tỏa chủ đề “Phòng ngừa đuối nước – Bảo vệ sự sống”.
Nhà báo Đỗ Thị Thanh Bình – Phó Tổng Biên tập Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng kỳ vọng rằng sân chơi này sẽ tạo ra chuyển biến tích cực trong phong trào phòng chống đuối nước cho trẻ em tại Việt Nam khi mỗi trẻ không chỉ hiểu về nguy cơ mà còn biết cách phòng tránh và sở hữu kỹ năng sơ cứu cơ bản. Trên thực tế, việc lan tỏa thông điệp qua hình thức sân chơi cũng góp phần tạo môi trường học tập, tương tác giữa bạn bè, giúp trẻ học cách nói, chia sẻ và thực hành an toàn.
