AI đã “bước vào” Luật giáo dục!
Lần đầu tiên, dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi) trình tại Kỳ họp thứ X, Quốc hội khóa XV năm 2025 đã đề cập đến nguyên tắc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giáo dục. Đây được xem là bước ngoặt quan trọng mở ra kỷ nguyên học tập thông minh, cá nhân hóa việc dạy và học.
Theo Phó Cục trưởng Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin (Bộ GD&ĐT) Nguyễn Sơn Hải, việc ứng dụng AI trong nhà trường sẽ giúp hiện đại hóa hệ thống giáo dục, nâng cao hiệu quả giảng dạy, đồng thời phát triển năng lực số cho người học – tạo nền tảng vững chắc cho nguồn nhân lực chất lượng cao trong tương lai. AI không thay thế con người, mà là công cụ hỗ trợ thầy cô và học sinh. Tuy nhiên, khi đưa AI vào trường học, cần bảo đảm sử dụng đúng mục tiêu, đúng cách, phải đặt học sinh, giáo viên làm trung tâm của quá trình giáo dục.
AI “hiểu và giúp đỡ” học tập hiệu quả
“Trợ lý AI” là phần mềm thông minh có thể phân tích kết quả học tập, tốc độ tiếp thu và thói quen học của từng học sinh. Dựa trên đó, hệ thống gợi ý bài học, cách giải thích và dạng bài tập phù hợp với từng bạn.
Chuyên gia công nghệ Nguyễn Huy Du – CEO DUCA Holdings, Nhà sáng lập hệ thống TOTA – chia sẻ: “Điểm mạnh của “trợ lý AI” là khả năng tạo lộ trình học cá nhân hóa. Mỗi học sinh sẽ có một ‘người đồng hành học tập’ riêng, luôn hiểu rõ bạn cần gì để tiến bộ hơn. Thay vì dạy cùng một bài cho tất cả, AI có thể điều chỉnh nội dung theo trình độ, thói quen và sở thích của từng bạn nhỏ”.
“Khi học sinh cảm thấy bài học ‘đúng nhịp’ với mình, các bạn sẽ thấy học dễ hơn, tự tin hơn và hứng thú hơn. AI không làm thay việc học, mà giúp học sinh hiểu sâu, nhớ lâu và biết cách tự khám phá tri thức”, CEO Nguyễn Huy Du nhấn mạnh.
Hiện nay, một số trường học tại Hà Nội, Hải Phòng, Ninh Bình, TP. Hồ Chí Minh đã thử nghiệm mô hình kết hợp giữa giáo viên và “trợ lý AI”.
Cùng chung cảm nhận ấy, bạn Minh Anh (sinh năm 2010, trường THPT Yên Hòa, Hà Nội) vừa trải qua kỳ thi vào lớp 10 hào hứng chia sẻ: “Trước đây mình học Toán rất vất vả. Ban đầu, mình chỉ nhập đề bài vào ChatGPT để lấy đáp án, nhưng sau khi được cô giáo hướng dẫn cách dùng AI hiệu quả, mình đã thay đổi. Giờ mình thường dùng ChatGPT để hỏi từng bước giải, hiểu cách tư duy của bài. Nhờ vậy, mình không còn học vẹt hay làm bài một cách máy móc nữa”.
Nhờ “trợ lý AI”, cô bạn có thể ôn lại kiến thức, luyện bài tập phù hợp trình độ và kiểm tra lại lỗi sai của mình. “AI giống như một người thầy kiên nhẫn, luôn sẵn sàng giải thích lại cho đến khi mình hiểu thật rõ”, Minh Anh cho biết.
Dùng đúng cách giúp học trò
Dù thông minh đến đâu, “trợ lý AI” vẫn chỉ là một công cụ. Nếu lạm dụng, học sinh dễ phụ thuộc vào máy móc, giảm khả năng tư duy và kỹ năng tự học.
Chuyên gia Nguyễn Huy Du lưu ý: “Điều quan trọng không phải là để AI học thay, mà là học cùng AI. Thầy cô cần hướng dẫn học sinh cách đặt câu hỏi, cách phản biện, cách kiểm chứng thông tin mà AI đưa ra. Khi đó, AI trở thành ‘bạn đồng hành’ đúng nghĩa – vừa giúp học sinh học tốt hơn, vừa rèn năng lực tư duy phản biện và sáng tạo”.
Chuyên gia Nguyễn Huy Du cũng cho rằng tương lai giáo dục sẽ là mô hình kết hợp giữa con người và công nghệ: “Thầy cô là người dẫn đường - AI là công cụ hỗ trợ. Khi phối hợp hài hòa, chúng ta sẽ có lớp học thật sự thông minh - nơi mỗi học sinh đều được học theo năng lực và tốc độ riêng của mình”.
Trong tương lai gần, lớp học của bạn nhỏ sẽ không chỉ có bảng đen, phấn trắng, mà sẽ là không gian học tập thông minh – nơi công nghệ và con người cùng hợp tác. Ở đó, thầy cô là người truyền cảm hứng, còn AI là “trợ lý tận tâm”, giúp mỗi học sinh học nhanh hơn, nhớ lâu hơn và hiểu sâu hơn, để tự tin chinh phục tri thức theo cách riêng của mình.
