Nhiều người vẫn xem nhẹ hoặc chưa nhận thức đầy đủ về mức độ nguy hiểm của tình trạng này, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc về lâu dài. Hãy cùng các chuyên gia của Hệ thống nha khoa MedDental tìm hiểu rõ hơn để chủ động phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Tình trạng thừa răng, thiếu răng là gì?
Trong cấu trúc răng miệng bình thường, trẻ có 20 răng sữa và người trưởng thành có 32 răng vĩnh viễn. Khi số lượng răng vượt quá hoặc thấp hơn tiêu chuẩn này, tình trạng thừa răng hoặc thiếu răng xảy ra. Răng thừa có thể mọc lệch, mọc ngầm hoặc chen vào vị trí không phù hợp, từ đó gây rối loạn khớp cắn và ảnh hưởng đến trật tự tự nhiên của hàm răng. Ngược lại, thiếu răng do bẩm sinh không có mầm răng hoặc mất răng do bệnh lý khiến cung hàm mất cân đối, gây cản trở chức năng nhai và ảnh hưởng tới thẩm mỹ khuôn mặt.
Phần lớn các trường hợp thừa hoặc thiếu răng đều có liên quan đến yếu tố di truyền hoặc rối loạn phát triển từ trong bào thai. Ngoài ra, sâu răng nặng, viêm nha chu, tai nạn va đập vùng mặt cũng là nguyên nhân phổ biến khiến răng bị mất sớm. Một số bệnh lý toàn thân như rối loạn nội tiết, thiếu canxi hay các vấn đề về xương hàm cũng góp phần làm xuất hiện bất thường về số lượng răng.
Hậu quả của tình trạng này vượt xa sự mất cân đối về thẩm mỹ. Việc răng mọc chen chúc hoặc thiếu răng có thể gây lệch khớp cắn, khiến trẻ gặp khó khăn trong việc ăn nhai và phát triển hàm mặt không đồng đều. Thiếu răng cửa hoặc răng hàm có thể ảnh hưởng đến khả năng phát âm, khiến trẻ nói ngọng hoặc nói không rõ chữ.
Ngoài ra, răng mọc lệch lạc khiến việc vệ sinh trở nên khó khăn, tạo điều kiện cho mảng bám tích tụ và gây viêm nướu, sâu răng. Đặc biệt, khi răng bị mất mà không được phục hình kịp thời, xương hàm sẽ dần tiêu biến, làm biến dạng khuôn mặt và ảnh hưởng đến cấu trúc toàn bộ hệ thống nhai. Tình trạng này cũng có thể tác động tiêu cực đến tâm lý, khiến trẻ mất tự tin khi cười hoặc giao tiếp.
Giải pháp điều trị hiệu quả
Để có hướng xử lý chính xác, bác sĩ sẽ thực hiện chụp phim X-quang 3D nhằm xác định vị trí, số lượng và hướng mọc của các răng thừa hoặc thiếu. Trong trường hợp răng thừa mọc sai vị trí hoặc gây ảnh hưởng đến răng kế cận, bác sĩ sẽ chỉ định nhổ bỏ để ngăn ngừa biến chứng. Với các răng mọc lệch lạc do mất răng hoặc thừa răng, phương pháp chỉnh nha niềng răng sẽ giúp đưa răng về đúng vị trí, cải thiện khớp cắn và thẩm mỹ khuôn mặt. Đối với người lớn bị mất răng vĩnh viễn, các giải pháp trồng răng giả, đặc biệt là implant, giúp phục hồi chức năng ăn nhai và duy trì cấu trúc xương hàm một cách hiệu quả.
Phụ huynh nên đưa trẻ đến khám nha khoa khi phát hiện răng mọc chen chúc, răng sữa không rụng đúng thời điểm hoặc răng vĩnh viễn mọc bất thường. Người lớn mất răng lâu năm, cảm thấy lệch hàm, đau hàm hoặc có dấu hiệu răng mọc ngầm cũng nên thăm khám càng sớm càng tốt. Bất kỳ độ tuổi nào, nếu nhận thấy có khoảng trống bất thường trên cung hàm hoặc nghi ngờ có răng mọc sai vị trí, việc kiểm tra tại nha khoa chuyên sâu là điều cần thiết.
TS. BS Nguyễn Lê Hùng, chuyên gia chỉnh nha tại Hệ thống nha khoa MedDental, nhấn mạnh: "Tình trạng thừa răng, thiếu răng nếu không được phát hiện và xử lý sớm, đặc biệt ở trẻ em đang trong độ tuổi phát triển, có thể gây ra hậu quả lâu dài về thẩm mỹ, chức năng và sức khỏe. Việc thăm khám định kỳ, nhất là trong giai đoạn thay răng hoặc ngay sau khi mất răng, không chỉ giúp phát hiện sớm vấn đề mà còn tạo cơ hội can thiệp kịp thời, hiệu quả hơn rất nhiều. Đừng đợi đến khi răng gây đau nhức hoặc lệch hẳn mới đi khám – mọi sự chăm sóc đúng lúc đều là khoản đầu tư cho tương lai của nụ cười".
