Dứa là loại trái cây được phát hiện khá muộn, cách đây khoảng 500 năm nhưng “tiếng lành đã đồn xa” khắp châu Âu. Ở thời gian trước, dứa từng được xem là loại quả “nhà giàu” mà ai cũng phải khao khát một lần được thưởng thức. Thậm chí, nhà kinh tế học Pieter de la Court vào thế kỷ 17 đã viết: "Dứa là thứ quả duy nhất mà chúng ta nhìn hoài không chán!".
Dứa được coi là trái cây sang chảnh trước khi phổ biến như hiện nay
Ngược dòng lịch sử
Năm 1496, nhà thám hiểm lừng danh Christopher Columbus đã phát hiện ra châu Mỹ. Trong hành trình trở về, ông đã mang theo nhiều loại trái cây nhiệt đới như cà chua, bí ngô,... và dứa. Khi ấy, đức vua Ferdinand đã bị ấn tượng mạnh với một loại quả lạ có hình dáng và màu sắc giống hệt quả thông. Còn giới hoàng gia, quý tộc lúc bấy giờ cũng bị hớp hồn bởi hương vị ngọt ngào thanh tao từ miếng dứa vàng óng ả.
Theo lời thuật lại của Gonzalo Fernández de Oviedo y Valdes, người phát ngôn của nhà vua Ferdinand đã viết: "Đây là loại quả đẹp nhất mà tôi từng thấy. Và tôi cũng không nghĩ rằng trên đời lại có loại quả có hình dáng đáng yêu và tinh tế đến thế".
Vua Charles II cùng quả dứa - bức tranh ghi lại vào năm 1675.
Trái dứa được quý như bảo vật ở thời đó cũng bởi vì một lý do khách quan nữa: Giai đoạn này đang bị khủng hoảng về đường tinh luyện. Đường trở thành món đồ xa xỉ phẩm nên vị ngọt của trái dứa đã cứu người dân khỏi cơn “thèm ngọt” trầm trọng. Thế nhưng tình cảnh khốn khó đã khiến dứa chỉ kết bạn với nhà giàu, còn với người nghèo thì họ chỉ được nhìn qua sách và hình vẽ.
Hình minh họa của họa sĩ J.A Enter Sohn Und Errben, 1708
Con đường trở thành biểu tượng tại Anh Quốc
Mãi đến tận năm 1682, người Hà Lan mới trồng được dứa trong nhà kính và giao thương phát triển hơn. Kể từ đây, người dân châu Âu mới được tận mắt trông rõ từng đường nét trên quả dứa và thưởng thức những miếng “cực phẩm” đầu tiên trong đời mình.
Vào thời Georgian (khoảng vào thế kỷ 18 đến nửa đầu thế kỷ 19), dứa ngày càng phổ biến hơn tại Anh Quốc và được mọi người xem như là biểu tượng của sự thanh lịch. Để tôn vinh loại quả này, người Anh còn dùng đến câu nói kinh điển để chỉ thứ tốt nhất, tuyệt nhất: "Pineapple is of a finest flavour" (Quả dứa với hương vị tuyệt hảo). Sự thanh lịch của dứa còn được nhắc tới trong vở kịch nổi tiếng The Rivals (1775): "He is the very pineapple of politeness" (Anh ấy là một người cực kỳ lịch thiệp).
Bình trà quả dứa vào thế kỷ 18
Thời gian đó, các công ty thiết kế, trang trí cũng tận dụng biểu tượng thanh cao này để sản xuất các vật dụng như: khăn trải bàn, ấm trà,... Các bức tượng điêu khắc trái "huyền nương" cũng được giới thượng lưu Anh Quốc săn đón. Thậm chí, kiến trúc Dunmore Pineapple hình quả dứa được xây dựng vào năm 1761 tại Scotland đã chứng minh được sức ảnh hưởng mạnh mẽ của loại trái cây nhiệt đới này.
Sau khi người Anh mở rộng các cuộc chiếm đóng trên toàn thế giới, trái dứa đã được “đưa đi” khắp nơi và thông dụng như ngày nay.
Kiến trúc Dunmore Pineapple
Huệ Anh
